Sach hircmg dan torn tat co minh
hoa de hieu ve Oao Hoi
Ve nhirng ngiroi tham gia bien tap
Tacgia
LA. Ibrahim
Ngiroi dich: Bien tap tong hop:
Dr. William (Daoud) Peachy
Michael (Abdul-Hakim) Thomas
Tony (Abu-Khaliyl) Sylvester
Idris Palmer
Jamaal Zarabozo
Ali AlTimimi
Bien tap khoa hoc
Professor Harold Stewart Kuofi
Professor F. A. State
Professor Mahjoub O. Taha
Professor Ahmad Allam
Professor Salman Sultan
Associate Professor H. O. Sindi
Ban quyen © 1996-2002 I. A. Abu-Harb.
Tat cac quyen da dirge dang ky. Khong phan nao cua trang web nay hoac cuon sach co tua de
Sach hirong dan torn tat co minh hoa de hieu ve Dao Hoi co the tai ban, truyen phat duoi bat ky
hinh thuc hay phuong tien nao, dien tu, co khi, bao gom ban sao, ban ghi am hoac bat cu he thong
lim tru hoac phuc hoi nao, ma khong dirge phep bang van ban cua tac gia, ngoai trru tinh huong
duoc cho phep duoi day.
De Tai ban
Viec tai ban, in lai, hoac sao chep trang web nay, hoac bat cu trang nao tren do, hoac toan bo
cuon sach chi duoc phep lam mien phi voi nhung dieu kien nhu sau:
(1) Hoan toan khong du*o*c phep thay doi, bo sung, hoac lnoc bo.
(2) Phai cho them phan chu* va dnong lien ket sau day vao cuoi moi trang web voi co chu nho
nhat la 3 (12 pt):
Nguon cua bai nay la www.islam-guide.com
Xin luu y rang, su cho phep nay khong ap dung cho cac bai va duong lien ket duoi trang "De co
them thong tin ve Dao Hoi" hoac bat cu ngon ngu nao khac tren trang web nay ngoai tieng Anh.
Publication Information on the Book:
Below is publication information on the book, A Brief Illustrated Guide To Understanding
Islam:
ISBN: 9960-34-011-2
Library of Congress Catalog Card Number: 97-67654
Published by Darussalam, Publishers and Distributors, Houston, Texas, USA.
This Phan huong dan Dao hoi nay danh cho nhirng ai khong phai la nguoi
Hoi giao, nhirng muon tim hieu ve Dao Hoi, nguoi Hoi giao va Thanh kinh
Coran. Phan hirong dan nay co thong tin, thong tin tham khao, thong tin nghien
ciiu lich su* phong phu, va giau nhirng hinh anh minh hoa. Phan nay da dirge
nhieu giao sir va cac nha tri thirc gop y va bien tap. Cuon sach dirge viet mot
each don gan, ngan gon, de doc nhirng giau thong tin khoa hoc. Phan hirong
dan nay bao gom ca cuon sach co tua de "Sach huong dan torn tat co minh hoa
de hieu ve Dao Hoi," va nhieu noi dung khac. Sau day la nhirng noi dung cua
phan huong dan nay.
www.islamic-invitation.com
pdtanig
Loi noi dau
Chirong 1
ot so dau hieu nhan biet ve tinh chan ly cua Islam.
(1) Nhung phep mau mang tinh khoa hoc trong Thanh Kinh
Qur'an
A) Kinh Qur'an va sir Phat trien ciia Phoi thai
B) Kinh Qur'an va cac Ngon Nui
C) Kinh Qur'an va sir Khai nguyen cua Vu tru
D) Kinh Qur'an va Bo Nao
E) Kinh Qur'an vai Song va Bien
F) Kinh Qur'an voi Bien sau va nhung Con song ngam
G) Kinh Qur'an va cac Dam May
H) Nhung Binh luan cua cac nha khoa hoc ve nhung phep mau mang tinh khoa hoc trong
Thanh Kinh Qur'an
(2) The Great Challenge to Produce One Chapter Like the Chapters of the Holy Quran
(3) Nhung loi tien doan trong Kinh thanh ve su giang sinh cua Thien Sir Muhammad tsi,
Thien Su cua Islam
(4) Nhung cau tho trong Kinh Qur'an de cap den nhung su kien trong tuong lai ma sau
do da tro thanh hien thuc
(5) Nhung phep mau ma Thien Su Muhammad 3H da thuc hien
(6) Cuoc doi gian di cua Thien Su Muhammad SSI
(7) Su Ion ma nh la thuong cua Islam
Chirong 2
r
Mot so loi ich cua Islam mang lai cho con ngiroi
(1) Cua den Thien dang
(2) Giai thoat khoi Hoa nguc
(3) Hanh phuc thuc su va Su Tinh tarn
(4) Tha thu cho moi Toi loi triroc day
Chirong 3
Thons tin cluing ve Islam
Islam la gi?
Mot so Dnc tin co ban cua Islam
1) Tin vao Thirong Ded
2) Tin vao cac Thien Than
3) Tin vao cac cuon saeh ma Thirong De da mac khai
4) Tin vao cac Thien Su va nhung ngiroi dira tin ciia Thirong de
5) Tin vao Ngay Phan quyet
6) Tin vao Al-Qadar
Lieu con co tai lieu thien lieng nao khac ngoai Kinh Qur'an?
Nhung vi du ve nhung cau noi cua Thien Su Muhammad Sw
Islam noi gi ve Ngay Phan quyet?
Lam the nao de tro thanh mot ngudi Islam?
Kinh Qur'an noi ve dieu gi?
Thien Su Muhammad ^ la ai?
Su Ian truyen cua Islam da tac dong the nao den su phat trien cua Khoa hoc?
Nguoi Islam tin vao Jesus (Gie-xu) nhu the nao?
5
Islam noi gi ve Khung bo?
Nhan quyen va Cong ly trong Islam
Phu nu* co dia vi the nao trong Islam?
Gia ctinh trong Islam
Ngnoi Islam doi xu* voi ngnoi cao tuoi nhu* the nao?
Nam Nguyen tac co ban trong Islam?
1) Chung to due tin:
2) Cau nguyen:
3) Dem Zakat (Long tro giup cho ngudi ngheo):
4) Nhin an trong thang Ramadan:
5) Hanh huong ve Makkah:
Tai lieu tham khao
LMadiilafl
Trang web nay la pBn huong dan so luge giup cho moi nguoi
hieu them ve Islam (Hoi giao). Ve noi dung, trang web nay gom ba
chuong.
Chuong thu nhat, Mot so dau hieu nhan biet ve tinh chan ly cua
Islam, se giai dap nhung cau hoi quan trong ma mot so ngudi thuong
hay hoi :
■ Kinh Qur'an (Kur-an) co that la nhung loi cua Thuong De
(Allah), va do Ngai mac khai?
■ Lieu Muhammad sii - co that la Thien Su do Thuong De de
cu?
■ Lieu Islam co that la mot ton giao cua Thuong De?
Chuong nay se de cap den sau loai dau hieu de tra loi cho cau hoi
tren:
1) Nhung phep mau co tinh khoa hoc trong Thanh Kinh Qur'an: Phan nay se de cap den
mot so su kien khoa hoc moi duoc kham pha ra gan day da duoc nhac den trong Thanh
Kinh Qur'an tu 14 the ky truoc (co kem theo nhvrng minh hoa).
2) Loi Thach thu*c VI dai la sang tac ra Mot Chnong nhu* cac Chnong trong Thanh
Kinh Qur'an: Trong Kinh Qur'an, Thvrmg De da thach thuc ca loai nguoi tao ra duoc
mot chuong giong nhu cac chuong trong Kinh Qur'an. Ke tu* khi Kinh Qur'an duoc mac
khai, each day 14 the ky, cho den tan bay gio, van chua ai co the dap lai su thu thach nay,
cho du chi la tao ra mot chuong giong nhu chuong ngan nhat trong Kinh Qur'an (Chuong
108) voi ven ven muoi tu.
3) Nhnng loi tien (loan trong Kinh thanh ve su* giang sinh cua Thien Su*
Muhammad no, Thien Su* cua Islam: Phan nay se de cap den mot so loi tien doan trong
Kinh thanh ve su giang sinh cua Thien Su Muhammad SsS .
4) Nhu*ng cau trong Kinh Qur'an du* bao cac Su* kien trong tuong lai sau do da xay ra
dung nhu* da du*o*c du* bao: Kinh Qur'an da de cap den cac su kien trong tuong lai, sau
do da xay ra dung nhu vay, chang han nhu viec nguoi La Ma danh bai nguoi Ba Tu.
5) Nhnng phep mau ma Thien Su* Muhammad sll: da the hien: Thien Su
Muhammad aS. da thuc hien rat nhieu phep mau. Nhung phep mau nay duoc thuc hien
voi su chung kien cua rat nhieu nguoi.
6) Cuoc doi binh di cua Muhammad $m: Dieu do mot Ian nua cho thay ro la
Muhammad ^ khong phai la mot Thien Su gia mao, loi dung minh la Thien Su de kiem
loi vat chat, su vl dai hay quyen luc.
Tu sau loai chung cu nay, chung toi ket luan rang:
7
■ Kinh Qur'an la loi cua Thirgng De va do Ngai mac khai.
■ Muhammad rail dung la Thien Su do Thuong De de cu.
■ Islam dung la ton giao cua Thuong De.
Neu chung ta muon biet duoc mot ton giao nao do la that hay gia, chung ta khong nen dua vao
tinh cam, cam xuc hoac truyen thong cua ton giao ay. Dung hon, chung ta phai dua vao nhung ly
tri va tri tue cua minh. Khi Thuong De gui cac Thien Su den the gioi cua chung ta, Ngai da ban cho
ho nhung phep mau nhung bang chung de chung minh rang ho chinh la nhung Thien Su do Ngai
cu xuong va vi the ton giao ma cac Thien Su mang theo dung la su that.
Chuong hai, Mot so Lo*i ich cua Islam, se de cap den mot trong so nhung loi ich ma ton giao
Islam mang lai cho moi nguoi, nhu la:
1) Canh cira den Thien dang
2) Su* giai thoat khoi Dia nguc
3) Hanh phuc thuc su va su tinh tam
4) Long khoan dung doi vol tat ca cac toi loi trudc day.
Chuong ba, Thong tin chung ve ton giao Islam , se cung cap nhung thong tin chung ve Islam,
cung nhu chinh ly mot so khai niem sai ve Islam va giai dap nhung cau hoi thuong gap, nhu la:
■ Islam noi gi ve khung bo?
■ Nguoi phu nu co vi the nhu the nao trong Islam?
Chii thich:
(1) Sol-lol-lo-hu A-lay-hi Wa sal -lam = Xin Thuang De ban su binh an va an phuac cho Nguoi.
Chircmg 1
lVlptso dan hk-u <$H(lf&
ve tiLih ckan l\ .. s
Thirong De da tro giup Thien Su cuoi cung cua Ngai la Thien Su Muhammad sii bang each ban
cho Ong iat nhieu phep mau va nhung dau hieu de chung minh rang Ong dung la Thien Su do
Thuong De de cu (tuyen chon). Ben canh do, Thuong De cung da mac khai cho Ong quyen sach
cuoi cung cua Ngai, Thanh Kinh Qur'an, voi nhieu phep mau chung to rang Kinh Qur'an la loi cua
Thuong De, do Ngai mac khai, chu khong phai la tac pham cua bat cu con nguoi tran the nao.
Chuong nay se de cap den mot so chung cu do.
(1) Nhirng phep mau mang tinh khoa hoc trong Thanh Kinh Qur'an
Kinh Qur'an la nlcrng loi cua Thuong De da mac khai cho Thien Su cua Ngai la Thien Su
Muhammad ^ thong qua Thien Than Jibriel (Gabriel). Nhung loi mac khai cua Thuong De duoc
Thien Su Muhammad •SS, ghi nhj roi doc lai cho nhung nguoi ban cua
Ong. Sau do, in luot nhung nguoi nay chep lai va doi chieu lai voi
Thien Su Muhammad sH. Ben canh do, Thien Su Muhammad Wi ung
doi chieu Kinh Qur'an voi Thien Than Jibriel moi nam mot Ian va hai Ian
trong nam cu3i doi cua ong. Ke tu khi luc Kinh Qur'an ra doi, cho den
ngay nay, co at nhieu nguoi Islam da thuoc long rung chu trong cuon
Kinh nay. Tham chi, rat nhieu nguoi co the nho toan bo Kinh Qur'an khi
moi o do tuoi len muoi. Hang the ky troi qua, Kinh Qur'an khong he thay
doi, du chi la mot chu.
Kinh Qur'an duoc mac khai each day 14 the ky da de cap den nhirng
su kien moi duoc cac nha khoa hoc kham pha ra hoac chung minh trong
thoi gian gan day. Dieu do da chung to rang Kinh Qur'an phai la loi cua Thuong De va do Ngai
mac khai cho Thien Su Muhammad ^, va rang Kinh Qur'an khong phai la tac pham cua Thien Su
Muhammad 3S hay lat cu nguoi pham nao khac. Dieu do cung chung to rang Thien Su
Muhammad itH dung la Thien Sur ma Thuong De da tuyen chon. Se rat phi ly khi co ai do each
day 14 the ky co the biet truoc duoc nhung su kien moi duoc kham pha ra hoac chung minh trong
thoi gian gan day bang nhung thiet bi tien tien va nhung phuong phap rat phuc tap. Duoi day la
mot vai thi du.
A) Kinh Qur'an va suPhat trien cua Phoi thai:
Trong Thanh Kinh Qur'an, Thuong De noi ve cac giai doan phat trien cua phoi thai nhu sau:
Va Ta da tao ra con ngircri tu* mot loai dat set tinh chat . Sau do, Ta lam cho no
tro thanh mot tinh dich ngay tai vi tri cua no 6* (tu cung, da con). Tiep theo Ta tao
tinh dich thanh Alakoh (con dia, vat lo* lung, va cue mau), roi Ta tao Alakoh thanh
Mudgoh (vat de nhai)... f- (Kinh Qur'an, 23:12-14)
Ve mat ngu nghia, tir Alakoh trong tieng Arap co ba nghia: (1) con dia, (2) vat la lung, va (3)
cue mail.
Khi so sanh con da vdi mot phoi thai trong giai doan Alakoh, chung ta nhan may diem chung
giua chung- khi chung ta nhin vao hinh 1. Ben canh do, phoi thai trong giai doan nay duoc nuoi
duong bang mau cua ngudi me, giong nhu con dia duoc nuoi duong bang mau cua dong vat khac.-
A. Thai ngirfri
Trirt- —
Tim
M^l c£t cua mgnq oi
B. Con dia
Hinh 1: Hai hinh ve tren minh hoa nhung diem tuang
dong ve be ngoai giua mot con dia va phoi thai o giai
doan Alakoh. (Hinh ve con dia trich tir Human
Development as Described in the Quran and Sunnah
[Su phat trien cua con ngudi nhu dure mo ta trong
Kinh Qur'an va Sunnah], Moore va cac tacagkhac,
trang 37, <$ duoc sua doi tir Integrated Principles of
Zoology [Nhung Nguyen tac hop nhat cua Dong vat
hoc], Hickman va cac tac gia khac. Hinh ve thai nhi tir
trong The Developing Human [Con nguM trong qua
trinh phat trien], Moore va Persaud, Ian xuat ban thir 5,
trang 73.)
Nghia thu hai cua tir Alakoh la "vat lo lung." Do la vat ma chung ta co the thay o trong hinh 2
va 3, su lo lung cua phoi thai, trong giai doan Alakoh, trong tu cung cua ngudi me. .
Hinh 2: Chung ta
co tK thay trong
bieu do nay su lo
lung cua phoi thai
trong giai ando
Alakoh trongi t
cung (di con) cua
ngudi me. (The
Developing Human
[Con nguri trong
qua trinh phat
trien], Moore va
Persaud, in xuat
ban thir 5, trang
66.)
Ltfp trcrtg \i nu&i
L^p ion? W
thfrba
Khqang trong giiJa
cic I6p 16 ng td
f\£\i cua rn?
vSng hoySt
quan me
10
Hinh 3: Trong anh
chup hi en vi nay,
chiing ta cde th
thay su la lung cua
mot phoi thai
(duoc danh dau la
B) trong giai dan
Alakoh (khoang 15
ngay tuoi) trong ti
cung ua nguoi
me. Kich thuoc
that cua phoi thai
la khoang 0,6 mm.
(The
Developing Human
[Con nguri trong
qua trinh phat
trien], Moore
va Persaud, an 1
xuat ban thu 5,
trang 66, trichut
Mo oc, h
Leeson va Leeson.)
Nghla thu ba cua tu Alakoh la "cue mau". Chung ta thay rang ve be ngoai cua phoi thai va tiii (bao)
cua no trong giai doan Alakoh tuong tu nhu mot cue mau. Do la do u xuat hien cua mot khoi
lugng mau tuang doi Ian trong phoi thai a giai doan nay- (xem hinh 4). Cung trong giai doan nay,
mau trong phoi thai khong tian hoan cho den cuoi tuan thu ba - Do do, phoi thai trong giai dan
nay giong nhu cue mau.
Hinh 4: Bieu do
he thong tim mach
ban so trong rat
phoi thai? giai
doan
Alakoh. Hinh
dang ben ngoai
cua phoi thai va
tiii (bao) ua no
giong nhuinh
dang cua mot cue
mau, do qD s
xuat hien cua mot
khoi luong mau
tuong 6d Ion
trong phoi thai.
(The Developing
Human [Con
nguoi trong qua
trinh phat M],
Moore
va Persaud,
lan.xuat ban thu 5,
Cic dnnq mach
LSrtg nhung ky thif ba
tinh ni$c
Cac m^ch mau tren noin hoang
11
trang 65). (Nhap
chuot vao anh de
phong to kich
thuoc anh).
Do do, ca ba nghia cua tu Alakoh hoan toan trung khop voi nhung mo ta cua phoi thai trong giai
doan Alakoh.
Giai doan tiep theo dirge de cap trong Kinh Qur'an la giai dan Mudgoh. Tu Mudgoh trong
tieng Arab co nghia la "chat de nhai." Neu co ai do dinh lay mot mau keo cao su va nhai no trong
mieng roi sau do dem no so sanh voi phoi thai o giai doan Mudgoh, chung ta se nhan thay phoi thai
trong giai doan Mudgoh co hinh dang ben ngoai giong nhir be ngoai cua chat de nhai. Do la do cac
dot tren lung cua phoi thai co phan giong nhu vet rang tren chat de nhai."- xem hinh 5 va 6).
Hinh 5: Anh cua
mot phoi thai o giai
(loan Mudgoh (28
ngay tuoi). Phoi thai
trong giai dan nay
co hinh dang ben
ngoai gBng nhu be
ngoai 6a mot chat
de nhai, boi vi
nhung dot tren lung
cua no co phan
giong nhu vet rang
tren cat de nhai.
Kich thine thuc su
cua phoi thai la 4
mm. (The
Developing Human
[Con ngri trong
qua trinh phat tren],
Moore va Persaud,
Ian xuat ban thu 5,
trang 82, triah t
Giao su Hideo
Nishimura, Bii hoc
Kyoto, Kyoto, Nit
Ban.)
12
Hinh 6: Khi so sanh
hinh dang ben ngoai
cua mot phoi thai d
giai dan Mudgoh
vdi mau keo cao su
da bi nhai, chung ta
thay co diem tuong
dong giua chung.
A) Hinh ve cua mot
phoi thai d giai doan
Mudgoh. Chung ta
co tli thay trong
hinh nftng dot d
lung phoi thai gong
nhu iet rang. (The
Developing Human
[Con ngri trong
qua trinh phat tren],
Moore va Persaud,
Ian xuat ban thu 5,
trang 79.)
B) Anh cua mot
mieng keo cao su da
nhai. (Nip chuot
vao anh de phong to
kich thudc.)
A. Thai
l5 tsi
Cung himdutfi
Cung inarg Hltf ba
Cho lol len A.
ciia tran-^1 \ /
""
Cung xi/tfiig \3*ft&
mong / .^
r t
Du6i ' ;jr*^ .<
^tiii^>^^
Kich thutfc th|t
_, __ 26 1 rgiy
B. Keo cao su
Lam the nao ma Thien Su* Muhammad SS co the biet dirac tat ca nhmig dieu nay ttr 1,400 nam
tnrac, khi ma cac nha khoa hoc moi chi kham pha ra dieu nay khi svr dung nhmig thiet bi hien dai
va nhmig kinh hien vi circ manh, von khong ton tai d thdi dai cua Thien Svr Muhammad 3§l?
Hamm va Leeuwenhoek la trrlg nha khoa hoc dau tien quan sat cac te bao tinh trung
(spermatozoa) vdi mot kinh hien vi cai tien vao nam 1677 (each thdi dai cua Thien Svr Muhammad
*Hi hon 1,000 nam). Hai nha khoa Ipc nay da nham Ian khi cho rang te bao tinh trung cd chvra co
the con ngvrdi da hinh thanh tvr trvrdc thu nhd va co the se ldn len khi dvroc dvra vao co quan sinh
due nvi^
Giao svr Emeritus Keith L. Moore-la mot trong nhvrng nha khoa hoc ldi lac tren the gidi trong
linh vvrc giai phau va phoi hoc, ddng thdi la tac gia cua cudn sach cd tvra de Con ngvrdi trong qua
trinh phat trien, da dvroc dich sang tarn thvr tieng. Quyen sach nay la tai lieu tham khao khoa hoc va
dvroc mot viy ban dac biet d My chon la cudn sach hay nhat do mot tac gia viet. Tien sy Keith
Moore la Giao svr Danhvdve mdn giai phau va Te bao Sinh vat hoc thudc Dai hoc Toronto,
Toronto, Canada. Ong la Pho chu nhiem khoa ve Cac mdn khoa hoc co ban tai Khoa Y khoa va la
chu nhiem Khoa giai phau trong tarn nam. Nam 1984, dng nhan giai thvrdng danh gia nhat trong
linh vvrc giai phau d Canada, Giai thvrdng Ldn J.C.B., do Hiep hoi cac nha giai phau Canada trao
tang. Ong tvrng givr cvrong vi lanh dao nhieu hiep hoi qudc te, nhvr Hiep hoi cac nha giai phau
Canada va My, va Hoi ddng cua Lien minh cac nganh khoa hoc sinh vat hoc.
Nam 1981, tai Hoi nghi Y khoa Ian thvr bay d Dammam, Saudi Arabia, Giao svr Moore ndi: "Tdi
co vinh dvr ldn la lam sang to nhvrng ldi trong Kinh Qur'an ve svr phat trien cua con ngvrdi. Vdi tdi,
ro rang nhvrng tuyen bd nay phai do Thvrong E)e mac khai cho Muhammad, bdi vi gan nhvr tat ca
13
nhung kien thuc nay chi moi duoc kham pha ra trong vai the ky tro lai day. Toi nghi rang, dieu do
chung to rang Muhammad la nguoi dira tin cua Thirong De."-
Do do, khi nguoi ta hoi Giao sir Moore rang: "Dieu do co nghia la ong tin rang Kinh Qur'an la
nhung loi cua Thuong De?" Ong dap hi rang: "Toi chang thay co dieu gi can tro de chap nhan
dieunay."" m
Trong mot hoi nghi, Giao su Moore phat bieu: "....Boi vi viec xac dinh cac giai doan phat trien
cua phoi thai rat phuc tap, do qua trinh thay doi khong ngung trong su phat trien nay, nen de nghi
phat trien mot he thong phan loai moi co su dung nhung thuat ngu duoc de cap trong Kinh Qur'an
va Sunnah (nhung gi Thien Su Muhammad iHi da noi, lam, hoac chung minh). He thong duoc de
xuat nay rat don gian, toan dien, va phu hop voi nhung kien thuc phoi hoc hien nay. Nhung
nghien cuu chuyen sau ve Kinh Qur'an va Hadis (nhung gi duoc ghi lai ve nhung van de ma Thien
Su Muhammad ^ da noi, lam, hcac chung minh). He thong duoc de xuat nay rat don gian, toan
dien, va phu hop voi nhung kien thuc phoi hoc hien nay. Nhung nghien cuu chuyen sau ve Kinh
Qur'an va Hadis (nhjng gi duoc ghi lai ve nhung van d e ma Thien Su Muhammad ^ Con ban
than Ong khong tie biet nhung chi tiet nay vi Ong la nguoi mu chu va hoan toan khong co kien
thuc khoa hoc."-
Chii thich:
(1) Luu y nhung gi trong ngoac dan dac biet \ ... f trong trang web nay chi la ban dich nghia cua Kinh Qur'an.
Do khong phai la Kinh Qur'an, vi Kinh Qur'an chi co trong tieng A-rap.
(2) The Developing Human [Con nguoi trong qua trinh phat trien], Moore va Persaud, Ian an ban thu 5, trang
8.
(3) Human Development as Described in the Quran and Sunnah [Srphdt trien cua con ngwoi nhw mo ta trong
Kinh Qur'an va Sunnah], Moore va cdc tdc gia khdc, trang 36.
(4) Human Development as Described in the Quran and Sunnah [Srphdt trien cua con ngwoi nhw mo ta trong
Kinh Qur'an va Sunnah], Moore va cdc tdc gia khdc, trang 37-38.
(5) The Developing Human [Con ngwoi trong qua trinh phat trien], Moore va Persaud, Ian an ban thw 5, trang
65.
(6) The Developing Human [Con nguoi trong qua trinh phdt trien], Moore va Persaud, Ian an ban thw 5, trang
8.
(7) The Developing Human [Con nguoi trong qua trinh phdt trien], Moore va Persaud, Ian an ban thw 5, trang
9.
(8) Chu y: Ngte nghiep cua tat cd cdc nhd khoa hoc dwoc de cap trong trang web nay dwoc cap nhdt nam
1997.
(9) Phan thorn khdo cho cdu noi nay This is the Truth [Dieu do Id Sw that] (bang hinh).
(10) This is the Truth [Dieu do Id Sw that] (bang hinh).
(11) This is the Truth ([Dieu do Id Sw that] (bang hinh). De co mot ban, xem chu thich so 9.
B) Kinh Qur'an va cac Ngon Nui:
Cuon sach co tua de Trai dat la mot cuon sach tham khao co ban trong rat nhieu truong dai hoc
tren toan the gioi. Mot trong hai tac gia cua cuon sach nay la Giao su danh du Frank Press. Ong
14
tirng lam Co van khoa hoc cho cuu tong thong My Jimmy Carter, va rung lam Chu tich cua Vien
han lam khoa hoc My trong 12 nam, Washington, DC. Cuon sach cua ong noi rang cac ngon nui co
goc re o duoi long dat.- Nhung goc re nay nam sau trong long dat, va do do, cac ngon nui co hinh
dang giong nhu coc chon sau xuong dat (xem cac hinh 7, 8, va 9).
Bai tfudng
Phii sa
\ Vci v edja
Di|m gi£n dean MoharoviSd
manteau Vd tn?c Klioing dch riSm r>gang khong flo
-SO
-30
-so
Hinh 7: Cac ngon nui co goc re sau ben duoi be mat cua dat.
(Earth [Trai dat], Press va Siever, trang 413.)
Qjln Ho Anh
BacnutfcBtfe
D5y Al p-
chiu Au
nin Nqg
Viifig Cip-ca-dcf
ioJ
20
30
40-
~
50^
60.
70
Hinh 8: Mat cat bieu do. Cac ngon nui, cung giong nhu cac coc, co re bam sau trong
long dat. (Anatomy of the Earth [Giai phau Trai dat], Cailleux, trang 220.) (Nhap
chuot vao anh de phong to kich thudc.)
__._/ ..._■
=,
V6boc
De nui
Hinh 9: Mot hinh anh minh hoa khac cho thay cac ngon nui co hinh dang giong chiec
coc nhu the nao, nho re bam sau trong long dat. (Earth Science [Khoa hoc ve Trai
dat], Tarbuck va Lutgens, trang 158.) (Nhap chuot vao anh de phong to kich thuoc.)
Con duoi day la nhung gi Kinh Qur'an mo ta ve cac ngon nui. Thuong De rung noi trong Kinh
Qur'an:
15
Chang le Ta da khong tao ra trai dat nhu* mot chiec giuong va cac ngon nui nhu*
nhung chiec coc? P (Kinh Qur'an, 78:6-7)
Cac nganh khoa toe nghien cuu trai dat hien dai deu chung minh rang cac ngon nui co re sau
duoi be mat cua trai dat (xem hinh 9) va nhung re nay co the cao gap vai Ian so voi phan nang len
cua nui tren mat dat.- Do do, tur duy nhat phu hop nhat de mo ta cac ngon nui dua tren thong tin
nay la tu 'coc,' boi vi phan Ion than coc duoc chon duoi long dat. Lich su khoa hoc cho chung ta
biet rang nguoi ta chi biet den ly thuyet ve viec cac ngon nui co re sau trong long dat vao nua cuoi
the ky XIX-
Cac ngon nui cung dong vai tro rat quan trong trong viec giu cho vo trai dat on dinh- Cac ngon
nui ngan khong cho trai dat bi rung lac. Thuong De noi trong Kinh Qur'an:
Va Ngai di cam chat cac ngon nui vao mat dat de no (trai dat) khong rung
chuyen voi cac nguoi... F (Kinh Qur'an, 16:15)
Tuong ttr, ly thuyet hien dai ve kien tao da cho rang cac ngon nui hoat dong giong nhu nhung
vat giu cho trai dat on dinh. Kien thuc nay ve vai tro cua cac ngon nui trong viec giu cho trai dat on
dinh moi chi duoc biet den trong khuon kho kien tao da tu nua cuoi thap ky 1960-
Lieu co ai song duoi thoi cua Thien Su Muhammad^ co the biet
truoc hinh dang thuc cua cac ngon nui? Lieu co ai hinh dung
duoc rang mot ngon nui to chac chan ma anh hay chi ta nhin may
truoc mat minh thuc su nam sau trong long dat va co re giong
nhu cac nha khoa ipc da xac nhan? Mot so luong Ion sach dia
chat hoc, khi de cap den cac ngon nui, chi mo ta phan noi tren
mat dat. Do la do tac gia cua nhung quyen sach nay khong phai
la nhung chuyen gia ve dia chat. Tuy nhien, dia chat hoc hien dai
da xac nhan su thuc cua nhung van tho trong Kinh Qur'an.
Chii thich:
(1) Earth [Trai ait], Press va Siever, trang 435. Cung nhu xem Khoa hoc ve Trai dat, Tarbuck va Lutgens,
trang 157.
(2) The Geological Concept of Mountains in the Quran [KhdinniDia chat ve cac Ngon nui trong Kinh
Qur'an], El-Naggar, trang 5.
(3) The Geological Concept of Mountains in the Quran [KhdlrmiDia chat ve cac Ngon niii trong Kinh
Qur'an], trang 5.
(4) The Geological Concept of Mountains in the Quran [KhdlrmiDia chat ve cac Ngon nui trong Kinh
Qur'an], cac trang 44-45.
(5) The Geological Concept of Mountains in the Quran [KhdlrmiDia chat ve cac Ngon nui trong Kinh
Qur'an], trang 5
16
C) Kinh Qur'an va su* Khoi nguyen cua Vu tru:
Khoa hoc nghien cuu ve vu tru hoc hien dai, quan sat va ly thuyet, deu chi ra rang tai mot thoi
diem nao do, ca vu tru chi la mot dam "khoi" (giong nhu mot khoi mo due rat day va co thanh phan
khi nong) 1 Day la mot trong nhung nguyen tac khong the choi cai cua vu tru hoc hien dai chuan
tac. Hien nay, cac nha khoa hoc co the quan sat cac ngoi sao moi hinh thanh tur nhung tan du cua
dam "khoi" nay (xem cac hinh 10 va 11).
Hinh 10: Mot ngoi sao moi hinh thanh tu dam
may hinh thanh do khi vaib(tinh van), mot
trong nhung tan tich cua dam "khoi" duoc coi la
khoi nguyen cua toan vu tru. (The Space Atlas
[Tap ban do Khong gian vu tru], Heather va
Henbest, trang 50.)
Hinh 11: Pha tinh van la not dam may gom khi va bm co duong
kinh dai 60 nam anh sang. No b kich hoat boi birc xa cue tim cua
cac ngoi sao nong dtc hinh thanh mo i day m so luong Ion.
(Horizons, Exploring the Universe [Cac Etaig chan troi, Kham
17
pha Vu tru], Seeds, tarn kinh anh 9, trich tu Hiep hoi cac truong
Dai hoc nghien cuu ve Thien van hoc.) (Nhap chuot vao anh de
phong to kich thuoc.)
Tat ca nhung ngdi sao lap lanh ma hang dem chung ta nhin thay, gidng nhir ca vu tru, da rung
nam trong dam "khoi" do. Thugng De ndi trong Kinh Qur'an rang:
Sau do Ngai hudng ve bau trdi khi no con la mot ldp khoi mo... " (Kinh Qur'an,
41:11)
Bdi vi trai dat va bau trdi d tren cao (gdm co mat trdi, mat trang, cac vi tinh tu, cac hanh tinh va
thien ha) deu dugc hinh thanh tu chinh dam "khoi" nay, chung ta co the ket luan rang trai dat va
bau trai rung co mdi lien he trong mot thuc the. Rdi sau khi thoat ra khoi dam khoi "thuan nhat"
nay, trai dat va bau trai mdi hinh thanh va tach rai nhau. Thuang De da noi trong Kinh Qur'an:
Le nao nh€rng ke vo du*c tin khong nhan thay rang cac tang trdi va trai dat
quyen lai vdi nhau trade khi Ta tach doi chung ra hay sao?... W (Kinh Qur'an,
21:3*0)
Tien sy Alfred Kroner, mot trong nhung nha dia chat hoc loi lac, Giao su Dia chat hoc kiem chu
tich Vien Khoa hoc Dia chat thuoc truang Dai hoc Johannes Gutenberg d Mainz cua Due, ong noi:
'Tu dau ma Muhammad biet duac nhung kien thuc nay? . . . Toi tin rang hau nhu khong the nao
Ong ay co duac hay biet duac cac van de dai loai nhu nguon goc cua vu tru. . . , bdi vi giai khoa hoc
chi mdi tim ra chung vai nhung ky thuat tien tien va vo cung phlc tap' - . Ong Kroner con noi
them rang: "Theo toi, mot ngudi song each day 14 the ky va khong biet gi ve khai niem vat ly
nguyen tu thi se khong the phat hien tu trong tiem thuc cua minh rang trai dat va bau trdi cd chung
khdi nguyen"-
Chu thich:
(1) The First Three Minutes, a Modern View of the Origin of the Universe [Ba phut ddu tien, Mot each nhin
hien dai ve Khai nguyen ciia Vu tru], Weinberg, tu trang 94 den 105
(2) Phdn tham khdo cho cdu noi nay This is the Truth [Dieu do la Su- that] (bang hinh).
(3) This is the Truth [Dieu do Id Su- that] (bang hinh).
D) Kinh Qur'an va Bo Nao:
Thuang De da ndi trong Kinh Qur'an ve mot trong nhung ke da than ac nhan, ngudi da cam
Thien Su Muhammad W& cau nguyen tai Kak-bah:
XKhong! Neu han ta khong dung lai, Ta se turn lay Naseyah cua han, thu Naseyah
doi tra va day toi loi! Naseyah co hai ngtfa: 1 - phan toe phia tren tran. 2- tran F
(Kinh Qur'an, 96:15-16)
Tai sao Kinh Qur'an lai md ta tran ngudi (phan trudc cua dau ngudi) la thu doi tra va day toi
loi? Tai sao Kinh Qur'an lai khong ndi rang con ngudi la thu doi tra va day toi loi? Phai chang co
mdi quan he nao do giua tran ngudi va su ddi tra va toi ldi?
18
Neu chung ta quan sat nao nguoi tir phia truoc lai, chung ta chi nhin thay vung phia truoc (tran)
cua nao ma thoi (xem hinh 12). Theo, mon sinh ly hpc, khu vuc nay co chuc nang gi? Mot cuon
sach co tya de Nhirng Kien thuc Can ban ve Giai phau hoc va Sinh ly hoc, noi ve khu virc nay nhir
sau: "Dong lye va sir lo xa de lap ke hoach va bat dau nhirng chuyen dong xay ra o phan truoc cua
cac thuy tran, vung tren tran. Day la vung co lieiilvoi nao bo.. ."- Cung theo cuon sach nay,
"Lien quan den moi quan he cua no doi voi dong lire, vung tren tran duoc coi la trung tarn chuc
nang cua tinh hieu chien...."-
V6ngp
Kite trung
cam glac
Viirg tilfi
Vung v[ giic
vurig
mjicfc tri n
Vung t<J ring phat
am (VCing Broca)
Vung kit hdp
cam giac
Vung kit
Up thi nia;
cortex visuel
Vil. nia
thi gj*c
vung cam
nhSn \b\ rial
vitny kit
hdp thinh glac
thfnli giac
Hinh 12: Cac khu vuc chiic nang cua ban cau nao trai. Vung tren tran ram a
khu vuc phia truac cua nao bo. (Essentials of Anatomy & Physiology [Nhung
kien thuc co ban ve Giai phau hoc va Sinh ly hoc], Seeley va cac tac gia khac,
trang 210.) (Nhap chuot vao de phong to kich thuoc cua anh.)
Do do, khu vuc nay cua hop so dam trach viec lap ke hoach, tao dong lire va bat dau nhirng hanh
vi cu xu tot va xau, cung nhu viec noi doi hay noi that. Do vay, viec mo ta cai tran la thu doi tra va
day toi loi khi mot ai do doi tra hoac gay ra toi loi la hoan toan co ly, giong nhu trong Kinh Qur'an
da noi: "...Mot thu* Naseyah doi tra va day toi loi!"
Trong khi do, dumg tu goc do khoa hoc, theo Giao su Professor Keith L. Moore, cac nha khoa
hoc moi chi tim ra nhirng chuc nang nay cua vung tren tran trong vong sau thap ky qua ma thoi-
Chu thich:
(1) Essentials of Anatomy & Physiology [Nhung kien thuc co ban ve Giai phau hoc va Sinh ly hoc], Seeley va
cac tac gia khac, trang 211. Xem them He than kinh cua nguoi, Noback va cac tac gia khac, trang 410-411.
(2) Essentials of Anatomy & Physiology [Nhung kien thuc co ban ve Giai phau hoc va Sinh ly hoc], Seeley va
cac tac gia khac, trang 211.
(3) Al-E'jaz al-Elmy fee al-Naseyah [Nhung dieu ky dieu khoa hoc ve Tran nguoi], Moore va cac tac gia khac,
trang 41.
19
E) Kinh Qur'an vol Song va Bien:
Khoa hoc hien dai mdi chi phat hien ra rang d nhung noi co hai dong hai liru gap nhau, giura
chung co mot vach ngan. Vach ngan nay phan chia hai dong hai liru lam cho chung co nhiet do, do
man va do dam dac rieng. 1 Vi du nhir, nude bien Dia trung hai thuong am, man, va co do dam dac
thap hon so vdi nude cua Dai Tay Duong. Khi niroc bien tu Dia Trung Hai do vao Dai lay Duong
d cua bien Gibraltar, no tiep rue chuyen dong them vai tram cay so vao long Dai Tay Dirong d do
sau gan 1 .000 met ma van gift nguyen do am, do man va do dam dac. Niroc bien tu Dia Trung Hai
thuong giur
on
dinh
o
do
sau
nay-
(xem hinh
13).
B
-■*■■
2D0 ="
400 -
600 -
H00
1000 -
1200 -
1400
Dai T£y Duwiig
Dai Tiy Duo n^
Jrunji Jliii
Do m4n trin 36
Cura bien
Cibrantun
Hinh 13: Nude bien tu Dia Trung Hai do vao Dai Tay Duong qua cua bien
Gibraltar van giu nguyen do am, do man va do dam dac boi vi no co mot vach
ngan gua 2 dong nude noi tren. Nhiet do duoc tinh la do C (C°). (Marine
Geology [Hai Dia chat hoc], Kuenen, trang 43.) (Nhap chuot vao anh de phong to
kich thudc.)
Mac du co nhung con song ldn, nhung dong hai liru manh va thuy trieu, trong nhung vung bien
nay, nhung chung khong the pha vo hay vuot qua duoc vach ngan nay.
Thanh Kinh Qur'an cfi de cap den sir ton tai cua mot vach ngan d giira noi ma hai vung nude
bien gap nhau va chung khong the vuot qua vach ngan. Thuong De noi nhu sau:
Ngai da de cho hai dong rnrac bien (man va ngot) tu* do giao lu*u. Nhung giu*a hai
chung co n»t vach ngan ma chung khong the vu*o*t qua du*o , c. W (Kinh Qur'an,
55:19-20)
Nhung khi noi ve sir phan chia giua nude ngot va nude bien, Kinh Qur'an co de cap den sir ton
tai cua "mot sir phan chia tuyet doi" vdi vach ngan nay. Thuong De co noi trong Kinh Qur'an:
Va Ngai la Bfing da de cho hai dong mrdc bien, mot ben thi ngot ngao va ngon
diu, mot ben thi man va dang, tu* do chay. Va Ngai dung ra mot vach ngan giu*a hai
chung, ngan khong cho chung hoa Ian voi nhau. * (Kinh Qur'an, 25:53)
20
Ai do co the dat cau hoi la tai sao Kinh Qur'an lai de cap den sir phan chia khi noi ve viec phan
tach giira nuoc ngot va nuoc bien, ma lai khong de cap den khi noi ve sir phan chia giira hai vung
bien?
Khoa hoc hien dai da tim ra rang tai vung cua song, noi ma niroc ngot va niroc bien gap nhau,
dieu kien co ve hoi khac so voi nhirng gi phat hien tai noi hai vung bien gap nhau. Yeu to phan biet
nuoc ngot va nuoc bien o khu vuc cua song la vung phan chia voi sir gian doan ve do dam dac,
phan tach giira hai lop nuoc."- Sir phan chia nay (vung phan chia) co do man khac nhau tir nuoc
ngot va tu nuoc bien- (xem hinh 14).
Cua song
(■flng)
Y&ch ngfln
nuns ph»n ticht
mom® a(]%® w<™ ss
"Nv&t mi*
Pha tr$Ti lh«f> phirrrng tbine d^rng
Hinh 14: Mat cat chieu doc cho thay do man (tinh theo %o) a mot ciia
song. Chung ta co the thay a day co su phan chia (vung phan chia) giua nuoc ngot
va nuoc bien. (Introductory Oceanography [Dai duong hoc Dai cuong], Thurman,
trang 301.) (Nhap chuot vao anh de phong to kich thudc.))
Thong tin nay moi chi duoc kham pha gan day voi sir tro giup cua nhirng thiet bi tien tien de do
nhiet do, do man, do dam dac, do hoa tan ciia 6-xy,... Mat nguoi khong thay duoc sir khac nhau
giira hai vung bien khi chung gap nhau, dung hon la ca hai vung bien nay duong nhu la mot voi
chung ta. Tuong tu nhu vay, mat nguoi khong phan biet duoc sir phan chia giira nuoc ngot va nuoc
bien o khu vuc cua song, cung nhu vung phan chia nay.
Chii thich:
(1) Principles of Oceanography [Cac nguyen tac co ban cua Dai duong hoc], Davis, trang 92-93.
(2) Principles of Oceanography [Cac nguyen tac co ban cua Dai duong hoc], Davis, trang 93.
(3) Oceanography [Dai duong hoc], Gross, trang 242. Xem them Introductory Oceanography [Dai duong hoc
Dai cuong], Thurman, trang 300-301.
(4) Oceanography [Dai duong hoc], Gross, trang 244, va Introductory Oceanography [Dai duong hoc Dai
cuong], Thurman, trang 300-301.
F) Kinh Qur'an vol Bien sau va nhirng Con song ngam:
Thuong De phan rang:
H o ac(tinh trang cua nhirng ke vo dire tin) giong nhu* bong toi trong long bien
sau, bi bao phii ben tren bdi mot ldp song, ben tren ldp song la mot dam may
21
(den). Bong toi nay chong len bong toi khac, khi y (nhirng ke vo du*c tin) du*a tay ra
triroc mat, ma van khong thay no.... F (Kinh Qur'an, 24:40)
Doan tho nay noi ve bong toi dirge phat hien trong long bien sau hay dai dirong, noi ma neu mot
nguoi co gio tay ra truoc mat, anh hay chi ta cung khong the thay tay minh. Bong toi trong long
bien va dai dirong dirge tim thay o do sau 200 tro len. Tai do sau nay, gan nhu khong co anh sang
(xem hinh 15). Duoi do sau 1,000 met, anh sang hoan toan khong co 1 Con nguoi khong the Ian sau
qua 40 met neu khong su dung tau ngam hoac cac thiet bi dac biet. Con nguoi khong the ton tai ma
khong co sir trg giup cua ben ngoai vung toi sam trong long dai duong, chang han nhu o do sau
200 met.
100m
150m
200m
Hinh 15: Khoang tu 3% den 30% anh sang mat trai phan xa tren
be mat cua bien. Do do, gan nhu tat ca bay mau cua quang pho anh
sang Ian luot bi hap thu trong 200 met dau tien, tru anh sang xanh.
(Oceans [Dai duong], Elder va Pernetta, trang 27.)
Gan day, cac nha khoa hoc kham pha ra bong toi nay nho nhung thiet bi dac biet va tau ngam,
giup ho Ian sau vao trong long dai duong.
Chung ta cung co the hieu nhung cau duoi day trong doan tho tren, "...trong long bien sau, bi
bao phii ben tren boi mot lop song, ben tren lop song la mot dam may....", la cac vung nuoc
sau trong long bien va dai duong bi Ian luot cac lop song bao phu. R6 rang lop song thu hai la lop
song tren mat ma chung ta nhin thay, boi vi doan tho da mo ta rang tren lop song nay la cac dam
may. The con lop song thu nhat thi sao? Moi day, cac nha khoa hoc da tim ra rang co nhung con
song ngam, "xay ra ngay tren nhung giao dien giua cac tang voi nhung do dam dac khac nhau."-
(xem hinh 16).
22
Song trin
bSmSt
nitfc ft dim
dac hon
Nhtfug eon /
sing ng3m
Ptioi cinhi
Hinh 16: Nlfiiig con song ngam tren giao dien cua hai tang
nuoc co do dam dac khac nhau. Mot tang day dac (tang ben
duoi), va mot tang it day dac hon (tang ben tren).
(Oceanography, [Dai duong hoc], Gross, trang 204.)
Cac con song ngam bao phu cac vung nuoc sau trong long bien va dai dirang boi vi cac vung
nuoc sau co do dam dac cao hon vung nuoc ben tren. Cac con song ngam nay hoat dong giong nhu
cac con song tren he mat. Cung giong nhu cac con song tren be mat, cac con song ngam cung co
the suy yeu. Mat nguoi khong the nhin may cac con song ngam, nhung ta co the phat hien chung
bang each nghien cuu nhung thay doi ve nhiet do, hay do man o mot diem nhat dinh.-
Chii thich:
(1) Oceans [Dai duang], Elder va Pernetta, trang 27.
(2) Oceanography, [Dai duang hoc], Gross, trang 205.
(3) Oceanography, [Dai duong hoc], Gross, trang 205.
G) Kinh Qur'an va cac Dam May:
Cac nha khoa hoc da nghien cuu ve cac loai may va nhan ra rang cac dam may mang theo mua
thuong hinh thanh va co hinh dang theo cac he thong nhat dinh va cac buoc cu the lien quan toi
tung loai gio va may nhat dinh.
Mot dang cua dam may mang theo mua la may tich lean. Cac nha khi tuong hoc da nghien cuu
each thuc cac dam may tich loan hinh thanh, gay ra mua, mua da va sam chop.
Ho da kham pha ra cac buoc sau ma cac dam may tich loan trai qua de tao ra mua, nhu sau:
1 ) Cac dam may bi gio day di: Cac dam may tich loan bat dau hinh thanh khi gio day mot
so mau may nho (may tich) den mot khu vuc ma cac dam may tap hop lai (xem cac hinh
17val8).
23
Chuyen d^iig cua
nhutig tfam may thap
iws-2i52Z, SfiPT it, unit
Hinh 17: Anh ve tinh cho thay cac dam may di chuyen den cac vung tap
hap B, C, va D. Cac mui ten chi huong gio. (The Use of Satellite Pictures
in Weather Analysis and Forecasting [iS dung cac anh ve tinh de phan
tich va du bao thoi tiet], Anderson va cac tac gia khac, trang 188.) (Nhap
chuot vao anh de phong to kich thuoc.)
Hinh 18: Nhung mang may nho (may tich) dang chuyen dong ve
phia mot vung tap hop gan chan troi, noi ma ta co the nhin thay
nhung dam may tich loan Ion. (Clouds and Storms [May va Bao],
Ludlam, ban khac kem 7.4.) (Nhap chuot vao anh de phong to
kich thuoc.)
2) Su* tich tu: Sau do cac dam may nto nay tich tu lai thanh mot dam may Ion - (xem cac
hinh 18 va 19).
24
:o -
(A) Siai <Jq?H miy ticb ti?t l?p
---ore
<£i^Up y»¥
(B) Qiai Jfl^n ting trying
Hinh 19: (A) Nhung dam may nho le (may tich). (B) Khi cac dam may
nho nay hap lai vai nhau, tao thanh dam may Ian. Nhung hat nuoc se
duac hien thi-. (The Atmosphere [Bau khi quyen], Anthes va cac tac gia
khac, trang 269.) (Nhap chuot vao anh de phong to kich thuoc.)
3) Su* chat dong: Khi cac dam may nho hop lai voi nhau, hien tuong dun len tren ben trong
dam may Ion se Ion dan. Hien tuong dun len tren o gan trung tarn cua dam may thuong
manh hon o ben ngoai.- Chinh su van dong nay lam cho hinh dang cua dam may phat
trien theo phuong thang dung, va vi the dam may se tao thanh dong. (xem cac hinh 19
(B), 20, va 21). Su phat trien theo phuong thang dung nay se lam cho dam may phat trien
den vung co nhiet do lanh hon khi quyen, noi ma nhung giot nuoc va hat mua da hinh
thanh va phat trien Ion hon. Khi nhung giot nuoc hay hat mua da nay tro nen qua nang
den muc ma hien tuong dun len khong the giu chung lai, chung bat dau roi ra khoi dam
may, thanh mua hoac mua da.-
Hinh 20: Mot dam may tich
loan. Sau khi dam may nay
duoc chat thanh dong, mua
bat dau roi ra khoi no.
(Weather and Climate [Thai
tiet va Khi hau], Bodin,
trang 123.)
25
Hinh 21: Mot dam may tich loan. (A Colour
Guide to Clouds [Hang dan ve mau sac cua
May], Scorer va Wexler, trang 23.)
Thuong De co noi trong Kinh Qur'an nhir sau:
Chang le ngiroi khong nhan thay viec Allah (Thirong De) di chuyen cac dam
may, noi ket hop ghra chung lai de tao thanh mot khoi Ion, roi ngiroi thay nu*dc
mu*a tu* ghra do roi xuong hay sao?.... * (Kinh Qur'an, 24:43)
Mai day, cac nha khi tirong hoc moi biet chi tiet ve sir hinh thanh, cau true va chuc nang ciia
may vai su trg giup cua cac thiet bi tien tien nhu may bay, ve tinh, may tinh, khinh khi cau va cac
thiet bi khac de nghien cuu gio, huong gio, va de do do am va nhung bien doi cua no, qua do xac
dinh muc do va nhung thay doi ve ap suat khi quyen.-
Nhung cau tha trong Kinh Qur'an de cap den hien tugng mua da va sam chop, sau khi noi ve
nhung dam may va hien tugng mua:
..Va Ngai ban mua da xuong tu* nhung qua nui (may to nhu* nui) tren bau troi,
roi Ngai dung no de tan cong ke nao Ngai muon va bien no ra khoi ngiroi nao Ngai
muon. Tia chop cua no phat ra gan lam cho (moi ngu*oi) bi hoa mat. W (Kinh
Qur'an, 24:43)
Cac nha khi tugng hoc tirng tim ra rang, cac dam may tich loan, co mang theo mua da, co the dat
do cao tu 25.000 den 30.000 'phit" (tuong duong vai khoang 4,7 den 5,7 dam), - giong nhu cac
ngon nui, da dugc mo ta trong Kinh Qur'an, "...Va Ngai ban mua da xiong tu* nhung qua nui
(may to nhu* nui) tren bau troi... " (xem hinh 21a tren).
Cau tha nay khien moi nguai thac mac. Tai sao cau tha nay lai noi
"tia chap cua no" khi noi ve mua da? Phai chang dieu do co nghia mua
da la yeu to chinh gay ra chap? Chung ta hay cung tim hieu xem cuon
sach co tira de Khi tugng hoc Nga y nay noi & dieu nay nhu the
nao. Cuon sach nay noi rang mot dam may bi tich dien khi mua da rai
qua mot vung trong dam may co nhung giot nuac nho sieu lanh va
nhung tinh the da. Khi nhung hat nuac nho a dang long va cham vai
mot hat mua da, chung dong lai khi tiep xuc vai nhau va giai phong
nhiet an. Dieu do giu cho be mat cua hat mua da am han so vai be mat
cua tinh the da xung quanh. Khi hat mua da chuyen dong tiep xuc vai
mot tinh the da, mot hien tugng quan trong xay ra: dien tu se chuyen
dong thanh dong tu vat the lanh han sang vat the am han. Do do, hat
mua da mang den tich am. Hieu ung tuong tu xay ra khi nhung hat
nuac nho sieu lanh chuyen dong tiep xuc vai hat mua da va nhung
manh rat nho cua da mang dien tich duong se bi pha huy. Nhung phan
tu mang dien tich duong nhe han nay sau do dugc hien tugng dun len mang len phia tren cua dam
may. Hat mua da, voi dien tich am, se roi xuong day cua dam may, do do phan duoi cua dam may
mang dien tich am. Nhung dien tich am nay sau do bi phong dien tao thanh chop- Tu do, chung ta
ket luan rang mua da la yeu to chinh gay ra tia chop.
26
Nguoi ta chi moi phat hien ra thong tin nay ve chop trong thoi gian gan day. Cho den nam 1600
sau cong nguyen, nhung y tuong ve khi tuong hoc cua Aristotle van dong vai tro chu dao. Chang
han nhir, Aristotle noi rang bau khi quyen co chua hai loai boc hoi, am uot va kho. Ong cung cho
rang sam chop la am thanh cua sir va cham cua su boc hoi kho voi cac dam may xung quanh, va
chop la su boc chay cua hien tuong boc hoi kho kern theo mot ngon lua nho va yeu 6t z Do la mot
trong nhung y kien ve khi tuong hoc dong vai tro chu dao trong thoi gian mac khai Kinh Qur'an,
each day 14 the ky.
Chu thich:
(1) Xem The Atmosphere [Bu Khi quyen], Anthes va cac tac gia khac, cac trang 268 -269, va Nlimg hien
tuong trong Khi tuong hoc, Miller va Thompson, trang 141.
(2) Hien tuong dun len gan khu vuc trung tarn thuong manh hon, boi vi chung duoc bao ve boi nhung tac dong
lam lanh cua khu vuc ben ngoai cua dam may.
(3) Xem The Atmosphere [Eau Khi quyen], Anthes va cac t ac gia khac, trang 269, va Nhung hien tuong trong
Khi tuong hoc, Miller va Thompson, cac trang 141-142.
(4) Xem Ee'jaz al-Quran al-Kareem fee Wasf Anwa' al-Riyah, al-Sohob, al-Matar, Makky va cac tac ga khac,
trang 55.
(5) Elements of Meteorology [Nhung hien tirong trong Khi tuong hoc], Miller va Thompson, trang 141.
(6) Meteorology Today [Khi tuong hoc Ngay nay], Ahrens, trang 437.
(7) The Works of Aristotle Translated into English: Meteorologica [Cac tac pMm cna Aristotle duoc dich sang
tieng Anh: Meteorologica] , tap 3, Ross va cac tac gia khac, cac trang 369a-369b.
H) Nhirng Blnh luan cua cac nha khoa hoc ve nhihig phep mau mang
tinh khoa hoc trong Thanh Kinh Qur'an:
Duoi day la mot so binh luan cua cac nha khoa hoc ve nhung phep mau mang tinh khoa hoc
trong Thanh Kinh Qur'an.- Tat ca nhung loi binh luan nay duoc rut ra tu cuon bang video co tua de
Do la Su that. Trong cuon bang video nay, ban co the nhin thay hinh anh va nghe tieng cua cac nha
khoa hoc khi ho dua ra nhung loi binh luan sau day.
1 ) Tien sy. T. V. N. Persaud la Giao su chuyen nganh giai phau, nhi khoa va sue khoe tre em, san
khoa, phu khoa va sinh san thuoc Truong Dai hoc Manitoba, Winnipeg, Manitoba, Canada. Ong
tung giu cuong vi CM nhi em Khoa Giai phau tai truong nay trong suot 16 nam. Ong la nha khoa
hoc noi tieng trong cac llnh vuc ong nghien cuu. Ong da viet hoac bien tap 22 cuon sach giao khoa
va da co baidang tren 181 tr bao khoa hoc. Nam 1991, ong nhan giai thuong cao quy nhat danh
cho llnh vuc giai phau o Canada, Giai thuong Ion J.C.B. cua Hiep hoi cac nha giai phau Canada.
Khi duoc hoi ve nhung phep mau mang tinh khoa hoc trong Kinh Qur'an ma ong tung nghien cuu,
ong da noi nhu sau:
"Theo nhung gi toi biet, thi Muhammad la mot nguoi binh thuong. Ong ay khong biet doc,
khong biet viet. Tren thuc te, ong ay mu chu. Va chung ta dang noi ve khoang 1,200 (that ra la
khoang 1,400) nam truoc. Chung ta dang noi ve mot nguoi mu chu ma lai co the dua ra nhung loi
tuyen bo rat tham thuy ma lai chinh xac den khong ngo ve ban chat khoa hoc. Con ve ca nhan toi,
toi chang thay van de nay xay ra chi la do ngau nhien. Co qua nhieu chi tiet chinh xac va cung
giong nhu Tien sy Moore, toi chang thay co gi kho khan ve nhan thuc rang do la mot nguon cam
hung hay su kham pha sieu pham giup cho Muhammad co the dua ra nhung loi le nhu the."
27
Giao sir Persaud da tung dira mot vai cau tho trong Kinh Qur'an va tung loi noi cua Thien Su
Muhammad HI trong mot so cuon sach cua ong. 6ng cung da tung gioi thieu nhung cau tho nay va
nhung loi noi cua Thien Su Muhammad £■§ tai mot so hoi nghi.
2) Tien sy Joe Leigh Simpson la Chu nhiem Khoa San khoa va Phu khoa, giao su chuyen nganh
san khoa va phu khoa, cung nhu Phan tu va Di truyen hoc o ngudi thuoc Truong Y khoa Baylor,
Houston, bang Texas, My. Truoc do, ong rung la Giao su chuyen nganh Sin khoa va phu khoa,
kiem Chu nhiem Khoa San khoa va Phu khoa thuoc truong Dai hoc Tennessee, Memphis, Bang
Tennessee, My. Ong tung la Chu tich Hoi San khoa My. Ong tung nhan rat nhieu giai thuong, bao
gom Giai thuong Cong trang cua Hiep hoi Giao su San khoa va Phu khoa nam 1992. Giao su
Simpson da nghien cuu hai cau noi sau day cua Thien Su Muhammad 311:
{Trong moi ngudi cac ngiroi, tat ca nhung thanh phan duoc cau tao nen co* the cac nguoi
duoc tap hop lai trong tu* cung cua ngudi me trong bon muoi ngay...}-
{...Va sau 42 dem, Thumg De se cu mot thien than xuong de tao thanh hinh va tao ra
thinh giac, thi giac, da, thit va xuong.... }-
Ong da nghien cuu hai cau noi tren cua Thien Su Muhammad 3» mot each khai quat, giai thich
rang 40 ngay dau tien tao thanh mot thoi ky co the phan biet ro rang ve su hinh thanh cua phoi thai.
Ong aing dac biet an tuong voi tinh chinh xac tuyet doi trong nhung loi noi cua Thien Su
Muhammad on. Do do, trong mot hoi nghi, ong da dua ra y kien nhu sau:
"Vi the, hai Hadis (loi noi cua Thien Su Muhammad sli) da duoc nhac den da cho chung ta mot
thoi gian bieu cu the ve su phat trien chu yeu ve phoi thai hoc truoc 40 ngay. Mot Ian nua, toi cho
rang, trong buoi sang nay co rat nhieu dien gia da khang dinh nhieu Ian rang: hai Hadis tren khong
the due rue tren co so nhirng kien thuc khoa hoc ton tai o thoi diem hai cau noi nay duoc viet ra. . .
. Theo toi, dieu do khong chi cho thay rang khong co xung dot giua di truyen hoc va ton giao, ma
tren thuc te, ton giao co the huong dan khoa hoc bang each them vao nrirng kham pha doi voi
nhung phuong phap khoa hoc truyen thong va rang co nhung tuyen bo trong Kinh Qur'an ma van
con dung trong nheu the ky sau, va dieu do giup khang dinh rang nhung kien thuc trong Kinh
Qur'an la xuat phat tu Thuong De dang toi cao."
3) Tien sy E. Marshall Johnson la Giao su danh du ve Giai phau va Sinh hoc Phat trien thuoc
Truong Dai hoc Thomas Jefferson, Philadelphia, Pennsylvania, My. Ong lung la Giao su Giai
phau, chu nhiem khoa Giai phau, giam doc Vien Daniel Baugh trong suot 22 nam. Ong con la Chu
tich Hoi nghien cuu Quai thai. Ong la tac gia cua hon 200 an pham. Nam 1981, tai Hoi nghi Y te
Ian thu bay o Dammam, Saudi Arabia, Giao su Johnson da noi trong phan thuyet trinh cong trinh
nghien cuu cua minh nhu sau:
"Tom lai: Kinh Qur'an mieu ta khong chi su phat trien cua hinh dang ben ngoai, ma con nhan
manh vao nhirng giai doan ben trong, cac giai doan ben trong phoi thai, su hinh thanh va phat trien
cua no, nhan manh nhung su kien quan trong duoc khoa hoc tu nhien cong nhan." Ong cung noi
rang: "Voi tu each la mot nha khoa hoc, toi chi co the giai quyet nhung gi ma toi co the thay mot
each ro rang. Toi co the hieu phoi hoc va sinh hoc phat trien. Toi co the hieu nhung loi ma ngudi ta
dich nghia tu Kinh Qur'an cho toi. Nhu toi da dua ra vi du truoc do, neu toi co the quay nguoc thoi
gian ve ky nguyen do, biet nhirng gi toi da biet hien nay va mo ta moi chuyen, toi khong the mo ta
nhung gi da duoc mo ta. Toi chang thay co bang chung nao de phu nhan rang Muhammad co duoc
28
nhirng kien thuc nay tir dau do. Do do, tdi thay d day chang co gi mau thuan vdi khai niem rang co
sir tro giup cua than thanh lien quan den nhirng gi dng ay co the viet ra."-
4) Tien sy William W. Hay la mot nha khoa hoc ndi tieng, chuyen nghien cuu ve bien. Ong la
Giao sir chuyen nganh Dia chat thudc Dai hoc Colorado, Boulder, Bang Colorado, My. Trade do,
ong tirng lam Hieu truong truong khoa hoc hang hai va khi quyen Rosentiel thuoc truong Dai hoc
Miami, Mianmi, bang Florida, M/. Sau khi thao luan voi Giao su Hay ve nhirng gi duoc de cap
trong Kinh Qur'an ve nhirng kham pha mdi day ve bien, ong noi:
"Toi cho nng that thu vi khi biet rang thong tin nay co trong doan van co cua T hanh Kinh
Qur'an, va toi ching co co so nao de biet nhirng thong tin nay bat nguon tir dau, nhirng toi nghi
rang that thu vi vi nhirng thong tin nay co trong Kinh Qur'an va rang cong viec nay van con dang
tiep rue de kham pha y nghia cua mot trong so nhirng nhirng doan van nay." Con khi duoc hoi ve
nguon gdc cua Kinh Qur'an, ong lien tra ldi: "Vang, toi co the cho rang do han phai la mot thu gi
do rat than thanh."
5) Tien sy Gerald C. Goeringer la Giam doc Khoa hoc va Phd Giao su ve Phoi hoc y khoa thuoc
Khoa Y hoc Te bao, Truong Y khoa, Dai hoc Georgetown, Washington, DC, My. Trong sudt Hoi
nghi Y hoc Ian thu tarn d Riyadh, Saudi Arabia, Giao su Goeringer da phat bieu nhu sau trong
phan thuyet trinh ve cong trinh nghien cuu cua minh:
"Trong mot so tuong doi it cac Aayahs (cau van trong Kinh Qur'an) co mo ta mot each toan dien
ve sir phat trien cua con ngudi, tir thoi diem hon hop cua giao tu den qua trinh tao co quan. Truoc
do chua he ton tai nhirng ho so ro rang va hoan chinh nhu vay ve sir phat trien cua con ngudi, bao
gom viec phan loai, thuat ngir hoc va mo ta. Trong hau het, neu khong phai la tat ca, cac truong
hop, sir mo ta nay co o vai the ky truoc khi co viec ghi lai nhirng giai doan khac nhau trong sir phat
trien cua phoi thai ngudi duoc mo ta trong cac tai lieu khoa hoc truyen thong."
6) Tien sy Yoshihide Kozai la Giao su danh du tai Dai hoc Tokyo, Hongo, Tokyo, Japan, va la
giam doc cua Dai quan sat thien van hoc quoc gia, Mitaka, Tokyo, Japan. Ong noi:
"Toi rat an tuong khi thay nhirng sir kien thien van hoc dich thuc d trong Kinh Qur'an, va doi
vdi chung ta cac nha thien van hoc da tirng nghien cuu rung manh nhd cua vu tru. Chung ta da tap
trung no lire de tim hieu rung phan nhd. Bdi vi su dung kinh vien vong, chung ta chi cd the nhin
thay nhirng mang nhd cua bau trdi ma khdng phai nghi ve toan vu tru. Do do, khi doc Kinh Qur'an
va bang each tra ldi cac cau hdi nay, tdi nghi rang tdi cd the tim thay each thuc nghien cuu vu tru
trong tuong lai cho ban than."
7) Giao su Tejatat Tejasen la Cii nhiem Khoa Gi ai phau d Dai hoc Chiang Mai, Chiang Mai,
Thailand. Trade do, dng tirng lam Chu nhiem Khoa Y khoa cua Dai hoc Chiang Mai. Tai Hdi nghi
Y hoc Ian thu tarn d Riyadh, Saudi Arabia, Giao su Tejasen da dung day va phat bieu:
"Trong sudt ba nam qua, tdi bat dau quan tarn den Kinh Qur'an. Xuat phat tir nghien cuu cua tdi
va nhirng gi tdi hoc duoc tir hdi nghi nay, tdi tin rang nhirng gi duoc ghi lai trong Kinh Qur'an tir
14 the ky trade phai la sir thuc, dieu do cd the duoc chung minh bang cac phuong tien khoa hoc.
Do Thien Su Muhammad ^khong biet doc hay biet viet, Thien Su Muhammad ^phai la ngudi
dua tin de tiep am sir that nay, vdn duoc mac khai den Ong nhu mot sir khai sang cua mot ngudi cd
du tu each de la ngudi sang tao ra sir that do. Ngudi sang tao do nhat dinh phai la Thuong De. Do
do, tdi nghi rang da den luc phai ndi rang: La ilaha ilia Allah, ((khdng cd than thanh nao dang ds
29
tho phung, ngoai trir Allah (Thirong de)), va Muhammadur rasoolu Allah, ((Muhammad la nguoi
dira tin (Su Gia) cua Allah (Thirong de)). Cuoi cung, toi phai chuc murng vi sir to chuc thanh cong
va tuyet voi hoi nghi nay. Nho no, ma toi khong chi biet duoc nhung quan diem khoa hoc va quan
diem ton giao ma con co co hoi de gap nhieu nha khoa hoc noi tieng va ket ban voi nhirng nguoi
tham dir hoi nghi. Dieu quy gia nhat trong so tat ca nhirng gi ma toi da hoc dirge khi den day la dirg
noi len: La ilaha ilia Allah, va Muhammadur rasoolu Allah, va tro thanh mot tin do Islam".
Sau nhirng vi du ve nhirng phep mau mang tinh khoa hoc trong Kinh Kur-an ma chung ta d
xem xet va nhirng binh luan cua cac nha khoa hoc ve dieu do, chung ta hay tu hoi minh nhirng cau
hoi nhu sau:
■ Lieu do co phai la mot sir trung hop khi ma tat ca thong tin khoa hoc moi duoc kham pha
moi day trong nhieu linh vuc khac nhau da timg duoc de cap trong Kinh Qur'an, da duoc
tiet 16 tir 14 the ky truoc do?
■ Lieu Kinh Qur'an co phai la tac pham cua Thien Su Muhammad ssi hay la ara bat cu
nguoi nao khac?
Chi co the co mot cau tra loi duy nhat do la Kinh Qur'an nhat dinh la nhirng loi cua Thuong De
va do Ngai truyen lai.
Chii thich:
(1) Luu y: Tat ca cac chuc danh nghe nghiep cua tat ca cac nha khoa hoc duoc de cap trong trang web nay duoc
cap nhat Ian cuoi vao nam 1997.
(2) Duoc thuat lai trong Hadis Saheeh Muslim, #2643, va Hadis Saheeh Al-Bukhari, #3208. Luuy: Nhung gi
co trong ngoac dac biet {...} cua phan huong dan nay la phan dich nhung gi ma Thien Su Muhammad ^^
da noi. Cung can luu y cac ban rang ky hieu # duoc su dung trong phan chu giai nay dung de chi so cua
Hadis. Mot Hadis la mot loi noi (loi ke) duoc ghi lai (truyen lai) mot each xac dure boi nhung nguoi ban
cua Thien Su Muhammad ^^ ve nhung gi 6ng ay noi, lam hoac chung minh.
(3) Duoc thuat lai trong Hadis Saheeh Muslim, #2645.
(4) Thien Su Muhammad £**¥ khong biet chu. 6ng khong biet doc va viet, nhung 6ng doc lai Kinh Qur'an cho
nhung nguoi ban cua minh nghe va yeu cau mot so nguoi trong so ho chep lai.
(2) Loi Thach thirc VT dai la sang tac ra Mot Chirong nhu* cac Chirong
trong Thanh Kinh Qur'an
Thuong De phan rang:
V a neu cac ngiroi con nghi ngho* ve nhnng gi Ta mac khai (Kinh Qur'an) cho
ngiroi be toi (Muhammad ^M), cua Ta, thi cac nguoi hay tao ra mot chuong giong
nhu the (chuong trong Kinh Qur'an), va moi cac nhan chung cua cac nguoi
(nhung nguoi iing ho va giup do) den ngoai tru Thuong De neu cac nguoi trung
thuc. Con neu cac nguoi chua lam, hoac khong the lam duoc thi cac nguoi nen so
lira (Hoa nguc) vi nhien Ku cua no la con nguoi va da, duoc chuan bi san cho
nhung ke phii nhan due tin. Va hay bao cho nhung ai co due tin va lam viec thien,
rang ho se duoc thuong Thien dang ben duoi co cac dong song chay.... J^(Kinh
Qur'an, 2:23-25)
30
Ke tir khi Kinh Qur'an dirge mac khai tir 14 the ky trade, chira co ai co the sang tac ra mot
chuong nhu cac chuong trong Kinh Qur'an, xetewe dep, tinh hung bien, sir chdi loi, lap luan
thong thai, thong tin xac thuc, sir tien doan xac thuc, va cac thuoc tinh hoan hao khac. Ben canh do,
cung can luu y rang, chuong nho nhat trong Kinh Qur'an (Chuong 108) chi co mudi tir, nhung cho
den tan horn nay, van chua co ai co the dap lai duoc sir thu thach nay.- Mot vai trong so nhung
ngudi A-rap von la ke thu cua Thien Su Muhammad i&& da co gang tim moi each de dap lai sir thu
thach nay va cung la de chung minh rang Thien Su Muhammad £§§ khong phai la Thien Su, nhung
ho deu bi that bai.- o da that bai cho du Kinh Qur'an duoc mac khai bang chinh ngon ngu va
phuong ngir cua ho va rang ngudi A-rap d thai dai cua Thien Su Muhammad $m co tai hung bien
va tung lam nhung van tho rat hay va tuyet vdi, hi en van con duoc doc va danh gia cao.
$
sm
mm
■ ^> <i> <^x .Wl /A> „*££■ ^agv ,Wi JK^t j^& ^gfc j&fr sw% ^y^s SJ*\ ^>tv /-J-*\ yA> fJvb'S
W 'OV vy ■£*> V*> ^Kr -Mr 'TO- <^ ^SSr ^jr -yv> w/ \v/ tff/ w ^5- %vy &y
Chuang nho nhat trong Thanh Kinh Qur'an (Chuong 108) chi co
10 tir, nhung van chua co ai co the dap lai duoc su thu thach tren la
sang tac ra net chuong giong nhu cac chuong trong Thanh Kinh
Qur'an.
Chu thich:
(1) Xem Al-Borhan fee Oloom Al-Quran, Al-Zarkashy, tap 2, trang 224.
(2) Xem Al-Borhan fee Oloom Al-Quran, Al-Zarkashy, tap 2, trang 226.
(3) Nhung loi tien doan trong Kinh thanh ve su* giang sinh cua Thien
Su* Muhammad $i, Thien Sir cua Islam
Nhirng loi tien doan trong kinh thanh ve sir giang sinh cua Thien Sir Muhammad oi la bang
chung ve chan ly cua Islam ddi voi nhirng ngudi tin vao Kinh Thanh.
Trong cudn De Nhi Luat 18, Moses ndi Thirong De bao voi Ong rang: " T a se tao ra cho ho
mot Thien Su* nhu* con tu* chinh nhung ngudi anh em cua ho; Ta se rnuon mom cua anh ta de
31
truyen dat lai loi ciia Ta va noi cho ho biet tat ca nhung gi Ta lenh cho anh ta. Neu co ai do
khong nghe nhung loi ciia Ta ma Thien Su da noi diroi danh nghia cua Ta, tu Ta se yeu cau
nguM do phai giaithich."(De Nhi Luat lS:^-^). 1
Tu nhung cau tho nay, chung ta ket luan rang Thien Su trong lai tien doan tren phai co ba dac
diem nhir sau:
1) Ong ta se giong nhir Moses.
2) Ong ta xuat than tir nhung ngudi anh em cua dan toe Israel, thuoc con chau cua Ismael
3) Thuong De se mugn mom Ong ta die truyen dat lai loi cua Ngai va Ong ta se tuyen bo
nhung gi Thuong De lenh cho Ong ta.
Chung ta hay xem xet nhung tinh each nay mot each sau hon:
r
1) Mot Thien Su* giong nhir Moses
(Mu-Sa):
Tren the gidi nay gan nhu khong co hai Thien Su nao giong nhu hai Thien Sr Moses va
Muhammad *M>. Ca hai deu duoc truyen lai nhung luat le va quy tac song rat toan dien. Ho deu
phai doi mat voi ke thu va deu gianh chien thang bang phep thuat. Ca hai deu duoc cong nhan la
Thien Su va cac chinh khach co tai. Ca hai cung phai di cu sau nhung am muu am hai ho. Con
nhmig diem tuong dong gifra Moses va Gie-xu khong nhan thay diem tuong dong nhu tren va cung
khong co diem tuong dong nao tot hon. Nhung diem tuong dong do bao gom viec sinh ra doi, cuoc
song gia dinh va cai chet cua Moses va Muhammad ^ chu khong phai cua Gie-xu. Hon nua, Gie-
xu duoc cac mon de cua minh coi la Con trai ciia Thuong De ma khong phai la mot Thien Su cua
Thuong De, nhu Moses va Muhammad^ hay nhu ngiM Hoi giao tin rang Gie -xu la Thien
Su. Do do, loi tien doan nay la danh cho Thien Su Muhammad Ws chu khong phai Gie-xu, boi vi
Muhammad ceI giong Moses hon la Gie-xu.
Ben canh do, mot trong nhung loi tien doan cua sach Phuc am cua John rang ngudi Do thai da
doi viec thuc hien ba loi tien doan rat ro rang. Loi tien doan thu nhat la su giang sinh cua Chua
Gie-xu. Loi tien doan thu hai la su giang sinh cua Elijah. Loi tien doan thu ba la su giang sinh cua
mot Thien Su. Dieu nay cang ro rang hon qua ba cau hoi ma ngudi ta da hoi ngudi rua toi John:
"Bay g id* la loi chung thvrc ciia John, khi ngncri Do thai 6* Jerusalem cu nhung thay tu va
nguoi Le-vi den hoi xem ong la ai. Ong da khong the khong thu nhan ma con thu nhan mot
each thoai mai, "Ta khong phai la Chua Gie-xu." Ho lai hoi ong, "The thi ong la ai? Co phai
la Elijah khong?" Ong dap lai, "Khong phai." "Vay ong co phai la mot Thien Su?" Ong tra
loi, "Khong." (John 1:19-21). Neu chung ta xem Kinh thanh voi nhung loi chi dan tham khao,
chung ta se thay trong nhung loi chu giai ben le noi ma cac tu "Thien Su" xuat hien trong John
1:21, rang nhung tu nay dung de chi loi tien doan cua De Nhi Luat 18:15 va 18:18.- Chung ta ket
luan tu do rang Chua Gie-xu khong phai la Thien Su duoc de cap trong De Nhi Luat 18:18..
2) Tu* nhirng ngiroi anh em cua ngiroi Israel:
Abraham (Ibrohim) co hai ngiari con trai, Ishma el (Ismael) va Isaac (Ishaak) (Sang Thky -
Genesis 21). Ishmael trd thanh ong to cua ngudi A -rap, con Isaac trd thanh ong to cua ngudi Do
Thai. Thien Su duoc noi tdi khong phai xuat than tu chinh ngudi Do Thai, ma tu nhung ngudi anh
32
em ciia ho, do la nguoi Ishmael. Thien Su Muhammad iHi, la con chau aia Ishmael, qua thuc la
Thien Su nay.
Ben canh do, Isaiah 42:1-13 noi ve ngudi be toi cua Thuong De, ngudi "da duoc chon" va
"nguoi dua tin" aia Ngai, ngudi se mang den luat le. "Ong ta se khong nan chi hoac nhut khi
cho den khi ong ta co the lap ra cong ly tren trai dat. Nhung ngirdi thuoc ban dao A -rap se
dat hy vong cua ho vao luat le cua ong ta." (Isaiah 42:4). Cau tho 11, da lien he nguoi duoc
cho doi voi cac hau due cua Kedar. Kedar la ai? Theo Sang the ky 25:13, Kedar la con thu hai cua
cua Ishmael, to tien cua Thien Su Muhammad ^.
3) Thircrng De se mircm mom cua Thien Su* de truyen dat 151 noi cua
Ngai:
Loi noi cua Thuong De (Thanh Kinh Qur'an) da thuc su duoc truyen qua mieng cua Thien Su
Muhammad ^ Thuong De da phai Thien Than Gabriel (Jibriel) xuong truyen lai cho Thien Su
Muhammad ^ nhung loi noi cua Thuong de (Thanh Kinh Qur'an) va yeu cau Ong doc lai cho
nhung nguoi khac nghe khi Ong da nghe xong. Vi the, nhung loi noi nay khong phai la cua Thien
Su Muhammad ^, va no cung khong xuat phat tu trong y nghi cua chinh Ong ma chi duoc truyen
qua mfng cua Ong thong qua Thien TMn Gabriel. Trong si&t cuoc doi cua Thien Su
Muhammad ^ , va duoi su giam sat cua Ong, nhung loi noi nay da duoc nhung nguoi ban cua
Ong hoc thuoc long va chep lai.
Them vao do, loi tien doan nay trong De Nhi Luat noi rang Thien Su nay se nhan danh Thuong
De de truyen dat nhung loi noi cua Ngai. Neu chung ta nhin vao Thanh Kinh Qur'an, chung ta se
thay rang tat ca cac chuong, tru Chuong 9, deu de cap den hoac bat dau bang cum tu, "Nhan danh
Thuong De, Dang rat muc Do Luong, Dang rat muc Khoan Dung."
Mot su chi dan khac (ngoai loi tien doan trong De Nhi Luat) la Isaiah de cap den moi quan he
khang khit giua nguoi Dua Tin co quan he voi Kedar voi mot bai hat moi (mot loi Kinh bang thu
ngon ngu moi) se duoc cat len cho Ngai (Isaiah 42:10-11). Dieu do duoc de cap mot each ro rang
hon trong bi tien doan cua Isaiah: "va npt ngon ngu nidi, ong ta se noi voi dan toe nay"
(Isaiah 28:11 KJV). Mot diem lien quan nua, la Kinh Qur'an duoc mac khai thanh tung phan trong
suot qua trinh keo dai 23 nam. That thu vi khi dem doi chieu dieu nay voi Isaiah 28, cung de cap
ve van de tuong tu, "For it is: Do and do, do and do, rule on rule, rule on rule; a little here, a
little there." (Isaiah 28:10).
Luuy rang Thuong De da tung noi trong loi tien doan cua De Nhi Luat 18, "Neu ai do
khong nghe nhung loi noi cua Ta duoc truyen qua mieng cua Thien Su nhan danh Ta, tu Ta
se yeu cau nguoi do phai giai thich." (De Nhi Luat, 18:19). Dieu nay co nghia la bat cu ai tin
vao Kinh thanh pM tin vao nhung gi Thien Su nay noi, va Thien Su nay chinh la Thien Su
Muhammad ^.
Chu thich:
(1) lat ca cac cau tha tren trang nay dugc trich tu: The NTV Study Bible, New International Version [Kinh
Thanh nghien oru NIV, Phien ban quoc te moi], ngoai tru nhung cho duoc chu thich la KJV, co nghia la
Phien ban Vua James.
33
(2) Xem nhftng chu giai ben le trong The NIV Study Bible, New Internatio nal Version [Kinh Thanh nghien
cuu NIV, Phien ban quoc te moi], a cau 1:21, trang 1594.
(4) Nhirng cau tha trong Kinh Qur'an de cap den nhirng su kien trong
tirang lai ma sau do da trey thanh hien thuc
Mot vi du ve cac sir kien dirge du bao trade trong Kinh Qur'an la chien thang cua ngudi La Ma
trade ngudi Ba Tu trong vdng tir ba den chin nam ke tir sau khi ngudi La Ma chien bai trade ngudi
Ba Tu. Thuong De ndi trong Kinh Qur'an:
Ngiroi La Ma se bi danh bai 6" vung dat gan nhat (Ban dao A-rap), roi ho, sau
cuoc chien bai ay, se gianh lai chien thang trong mot thdi gian ngan (tu* ba den chin
nam).... ) (Kinh Qur'an, 30:2-4)
Chung ta hay tim hieu xem lich su cho chung ta biet gi ve cac cuoc chien tranh nay. Cuon sach
co ten Lich su de che La Ma cho hay quan dpi La Ma da that bai nang ne d Antioch vao nam 613,
va hau qua la, ngudi Ba Tu da chuyen sang phan cong tren khap cac mat tran- Vao thdi diem do,
that khd cd the tudng tuong rang quan La Ma se danh bai quan Ba Tu, nhirng Kinh Qur'an da du
bao rang quan La Ma se gianh chien thang trong khoang thdi gian tir ba den chin nam. Vao nam
622, tire la chin nam sau that bai cua quan La Ma, quan doi cua La Ma va Ba Tu cham tran tren dat
Armenia, va ket qua la chien thang mang tinh quyet dinh cua ngudi La Ma doi vdi ngudi Ba Tu, do
la chien thang dau tien cua quan La Ma sau that bai vao nam 613.- Ldi tien doan da thanh hien
thuc dung nhu nhirng gi Thuong De da ndi trong Kinh Qur'an.
Trong Kinh Qur'an con cat mhieu cau tho khac cung nhu cac cau ndi cua Thien Su
Muhammad mm ve cac sir kien trong tuong lai ma sau nay nhirng sir kien do deu dien ra dung nhu
da du bao.
Chu thich:
(1) History of the Byzantine State [Lich su de che La Ma], Ostrogorsky, trang 95.
(2) History of the Byzantine State [Lich su de che La Ma], Ostrogorsky, trang 100-101, va lich su Ba Tu,
Sykes, tap 1, trang 483-484. Xem them Tu dien Bach khoa Britannica moi, Micropaedia tap 4, trang 1036.
(5) Nhirng phep mau ma Thien Sir Muhammad M da thu*c hien
Duoc phep cua Thuong De, Thien Sir Muhammad ^ da thuc hien nhieu phep than. Rat nhieu
ngudi da chung kien nhirng phep than nay. Chang han nhu:
■ Khi nhirng ke da than d Makkah yeu cau Thien Su Muhammad ^ phai cho chung xem
mot phep mau, Ong lien cho chung thay Ong tach doi mat trang-
■ Mot phep mau khac la lam nude chay ra tu cac ngdn tay cua Thien Sir Muhammad ^ Khi
cac ban hun cua Ong bi khat nude ma khdng cd nude trir mot chut it d trong binh. Ho lien
tim tdi Ong va ndi rang ho khdng con nude de tay rua va de udng ngoai trir chut it d trong
binh. Sau do, Thien Sir Muhammad ^ lien thd tay vao trong binh va nude bat dau chay
ra tir giua cac ngdn tay cua ong. The la, ho cd nude de udng va tay rua. Luc do, cd 6i
1,500 ngudi ban-
34
Ngoai ra con co rat nhieu phep than khac do Thien Su da thuc hien hoac xay ra vdi Ong.
Chii thich:
(1) Trich tu Hadith Saheeh Al-Bukhari, #3637, va Saheeh Muslim, #2802.
(2) Trich tit Hadith Saheeh Al-Bukhari, #3576, va Saheeh Muslim, #1856.
(6) Cuoc doi gian di cua Thien Sir Muhammad M
Neu chung ta so sanh cuoc song cua Thien Su Muhammad isl rude va sau khi Ong bat dau thuc
hien su menh lam Thien Su, chung ta co the ket luan rang khong co ly do nao de cho rang Thien Su
Muhammad ^ la mot Thien Su gia mao, nham tim kiem nhung loi ich vat chat, su noi tieng, va
quyen lire.
Trudc khi thuc hien su menh lam Thien Su, Thien Su Muhammad s» song mot cuoc song sung
tuc va cfing phai lo nghl ve tien bac. La mot thuong gia thanh dat va co tieng, Thien Su
Muhammad W& mang ve nhung khoan thu nhap thda dang va sung tuc. Sau khi thuc hien su menh
lam Thien Su, va bdi vi su menh nay, cuoc song cua Ong trd nen gian kho hon ve mat vat chat. De
lam ro dieu nay, chung ta hay xem xet xem nhung cau noi sau day ve cuoc doi Ong:
Aa'isha, vo cua Thien Su Muhammad S£§ ke lai voi mot ngudi chau: "Oi chau cua ta,
chung ta nhin tray ba mat trang moi trong hai thang ma trong nha cua Thien Su khong
nhom lua (de nau an)." Chau cua ba lien hoi, "Thua co, cai gi da duy tri sr song cua
co?" Ba lien noi, "Co hai do vat mau den, qua cha la va nuoc, nhung Thien Su co nhfrng
ngudi lang gieng Ansar, ho co sua cua nhung con lac da va ho tung chuyen den cho Thien
Su mot it sua."-
Sahl Ibn Sa'ad, mot trong nhung ngudi ban cua Thien Su Muhammad iH noi: "Thien Su
cua Thuong De khong thay banh mi duoc lam bang bot ngon ke tu khi Thuong De chon
Ong ay (lam Thien Su), cho den khi Ong qua ddi."-
Aa'isha, vo cua Thien Su Muhammad ^ noi: "Nem cua Thien Su dung de ngu duoc lam
bang da duoc nhoi bang soi cay cha la."-
■ Amr Ibn Al-Hareth, mot trong nhung ngudi ban cua Thien Su Muhammad 3§i noi rang:
"khi Thien Su qua ddi , Ong khong de lai tien bac hay bat cu thu gi khac ngoai tru con la
trang Ong thuong hay cuoi, vu khi, va mot manh dat Ong dung de lam viec tu thien.-
Thien Su Muhammad ^ da song mot cuoc song co cue cho den khi Ong qua ddi mac du Ong
co the su dung ngan kho Islam, phan ldn cua Ban dao A-rap thuoc ve ngudi Islam trudc khi Ong
qua ddi, va ngudi Islam gianh chien thang sau 1 8 nam Ong thuc hien su menh cua minh.
Lieu co phai Thien Su Muhammad ^ da loi dung uy tin cua minh de gianh dia vi, su vi dai hay
quyen lire. Su ham muon dia vi va quyen lire thuong song hanh vdi an ngon, mac dep, d trong
nhung ngoi nha sang trong, cd linh gac va nhung quyen lire mien phai ban cai. Lieu cd nhung tieu
chi nao co the ap dung cho Thien Su Muhammad ^? Chi can vai cai nhin khai quat ve cuoc ddi
cua Ong dudi day, ta cd the tra ldi cho cau hdi nay.
Bat chap trong trach cua mot Thien Su, mot thay giao, mot chinh khach, mot quan tda, Thien Su
Muhammad ^ van vat sua con de cua minh- tu may va quan ao, tu sua giay- giup lam cac cong
viec trong gia dinh- aden tham ngudi ngheo khi ho bi dm.- Ong cung rung giup nhirng ngudi ban
35
ciia minh dao mot cai muong bang each giup ho chuyen cat di.- Cuoc doi ciia 6ng la mot hinh
mau dang ngac nhien ve sir gian di va tinh khiem ton.
Nhirng nguoi ban cua Thien Sir Muhammad iHi rat yeu thuong Ong, ton trong Ong, va tin tuong
Ong mot each dang ngac nhien. Tuy nhien, Ong van luon nhan manh rang, sir ton tho phai danh
cho Thuong De chii khong phai ca nhan Ong. Anas, mot trong nhirng nguoi ban cua Thien Sir
Muhammad sH , noi rang khong co ai tren doi nay duoc ho yeu quy hon Thien Sii Muhammad ^,
tuy nhien moi Ian Ong den ho khong dung day chao Ong bai vi Ong ghet nhin thay ho dung day
chao Ong— giong nhu moi nguoi van thuong lam doi voi nhirng nguoi vi dai.
Mot thoi gian dai, truoc khi co nhirng vien canh ve sir thanh cong doi voi Islam, va o giai doan
dau cua ky nguyen dai va cue kho voi don tra tan va cue hinh danh cho Thien Sir Muhammad ^
va cac ban cua Ong, Ong da nhan duoc mot de nghi rat thu vi. Mot sir gia cua nhirng thu linh da
than, Otba, da den gap Ong va noi rang, "...Neu Ong muon tien, chiing ta se quyen dii tien de Ong
tro thanh nguoi giau co nhat trong so chiing ta. Con neu Ong muon lam thu linh, chiing toi se dirng
Ong tro thanh thu linh ciia chiing toi va khong bao gio quyet dinh chuyen gi neu chua duoc phep
ciia Ong. Neu Ong muon mot vuong quoc, chiing toi se dua Ong len lam vua ciia chiing toi..." Tat
ca nhirng dieu do chi doi lai diing mot yeu cau la Thien Sii Muhammad ^ ngan khong keu g)i
moi nguoi theo Islam va chi tho phung moi minh Thuong De. Lieu loi de nghi nay co hap dan doi
voi mot nguoi dang theo duoi nhirng loi ich ve vat chat? Lieu Thien Sii Muhammad ^ co luong
lu khi loi de nghi nay duoc dua ra? Lieu Ong co tir choi no nhu mot chien luge mac ca va de ngo
ciia de cho mot loi de nghi hap dan hon? Duoi day la cau tra loi ciia Ong: {Nhan danh Thuong
r r r r r ^v
De, Dang rat mm Do Lorong Dang rat nine Khoan Dung}, Va Ong ngam cho Otba nghe nhirng
cau tho trong Kinh Qur'an 41:1-38— Duoi day la mot so trong nhirng van tho do:
Viec ban (Kinh Qur'an) xuong la do Dang rat muc Do Luong, Dang rat muc
Khoan Dung. Mot kinh sach voi cac cau duoc giai thich rat chi tiet, mot cuon Kinh
Qur'an bang tieng A-rap, ban cho nhung nguoi hieu biet. Mang lai cho ho nhung
tin tot lanh va nhung loi canh bao nhung nhieu nguoi trong so ho quay di, vi the
ho khong nghe duoc. F (Kinh Qur'an, 41:2-4)
Trong mot dip khac va khi dap lai loi thinh cau ngirng keu goi moi nguoi di theo Islam ciia
nguoi chii, Thien Sii Muhammad^ da tia loi mot each qua quyet va thanh that: {Thua Chu!
Chau the nhan danh Thuong De, Cho du ho co dem ca mat troi dat len tay phai va mat trang
dat len tay trai cua chau, chau van khong tu bo su viec nay (keu goi moi nguoi di theo Islam),
cho den khi Thuong De lam cho Islam chien thang va du co chet chau cung phai bao ve no.}—
Thien Sii Muhammad *M, va mot so it nguoi ban khong chi phai chiu sir nguoc dai trong suot 13
nam ma con phai bi nhirng nguoi da than vai Ian co tim each sat hai Thien Sii Muhammad *M, Co
Ian bon chiing tung co sat hai bang each tha cho hon da to roi xuong dau Ong. — Con Ian khac,
chiing dinh giet Ong bang each dau doc thiic an.— Dieu gi co the chiing minh cho van de nay, mot
cuoc doi day dau kho va hy sinh, ngay ca khi Ong da hoan toan vuot qua duoc tat ca nhirng gian
truan? Dieu gi co the ly giai diic tinh khiem ton va cao thuong ma Ong da the hien trong nhirng
thoi diem vinh quang nhat khi Ong luon khang khang cho rang nhirng thanh cong do la nho co sir
giup siic ciia Thuong De chii khong phai nho tai nang ciia ca nhan Ong? Lieu nhirng nguoi ham
muon quyen lire va muon minh tro thanh trung tarn ciia vii tru co duoc nhirng diic tinh nhu the?
36
Chii thich:
(1) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2972, va Saheeh Al-Bukhari, #2567.
(2) Dugc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #5413, va Al-Tirmizi, #2364.
(3) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2082, va Saheeh Al-Bukhari, #6456.
(4) Dugc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #2739, va Mosnad Ahmad, #17990.
(5) Dugc thuat lai trong Mosnad Ahmad, #25662.
(6) Dugc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #676, va Mosnad Ahmad, #25517.
(7) Dugc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #676, va Mosnad Ahmad, #23706.
(8) Dugc thuat lai trong Mowatta' Malek, #53 1 .
(9) Dugc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #3034, Saheeh Muslim, #1803, va Mosnad Ahmad, #18017.
(10) Dugc thuat lai trong Mosnad Ahmad, #121 17, va Al-Tirmizi, #2754.
(11) Al-Serah Al-Nabaweyyah, Ibn Hesham, tap l,pp. 293-294.
(12) Al-Serah Al-Nabaweyyah, Ibn Hesham, tap 1, pp. 265-266.
(13) Al-Serah Al-Nabaweyyah, Ibn Hesham, tap I, pp. 298-299.
(14)Duac thuat lai trong Al-Daremey, #68, va Abu-Dawood, #4510.
7) Sir 1cm manh la thircVng cua Islam
Co the phan cuoi cua chircmg nay la thai diem thich hap de dura ra mot bang chung quan trong
ve sir that cua Islam. Co mot dieu ai cung biet ro la a My va tren toan the gioi, Islam la ton giao Ion
manh nhanh nhat. Duoi day la mot so dieu quan sat thay ve hi en tuong nay:
■ "Islam la ton giao Ion manh nhanh nhat a My, soi duong chi loi va cho dua cho rat nhieu
nguoi chung ta..." (Hillary Rodham Clinton, Thai bdo Los Angeles). -
■ "Nhirng nguoi theo Islam la cong dong Ion manh nhanh nhat the gioi..." (Ban Huong dan
Dan so, Nude My Ngay nay). 1
m "....Islam la ton giao Ion manh nhanh nhat o dat mroc nay." (Geraldine Baum; Phong vien
chuyen viet ve Ton giao cua to Newsday, Newsday).-
■ "Islam, ton giao Ion manh nhanh nhat o My..." (Ari L. Goldman, Thai bdo New York).-
Hien tuong nay cho thay Islam dung la ton giao cua Thuong De. That vo ly khi cho rang co rat
nhieu ngudi o My va o cac mroc khac da chuyen sang theo Islam ma khong suy set mot each can
than tnroc khi ket luan rang Islam la co that. Rat nhieu nguoi thuoc nhieu tang lop, chung toe va
phong each eng khac nhau o nhieu mroc khac nhau da chuyen huong ton g iao, sang theo
Islam. Trong so nay co nhirng nha khoa hoc, cac giao su, cac nha triet hoc, nha bao, chinh tri gia,
nghe sy va van dong vien.
Nhirng diem duoc de cap den trong chuong nay chi la mot trong so nhirng bang chung cho dure
tin rang Kinh Qur'an la loi cua Thuong De, Thien Su Muhammad IcH dung la Tthien su do Thuong
De cu xuong, va Islam dung la ton giao bat nguon tu Thuong De.
37
Chii thich:
(1) Larry B. Stammer, Nha bao ■§! ve Ton giao cua bao Thai dai, "Be Nhat Phu nhan (long tho vai nguai
Islam," Los Angeles Times [Thoi bao Los Angeles Times], Ban danh cho gia dinh, Muc Metro, Phan B, 31-
5-1996, trang 3.
(2) Timothy Kenny, "Noi nao do tren iigioi," USA Today [Nuoc My Nga y nay], Ban Cuoi cung, Phan tin
tuc, 17-2-1989, trang 4A.
(3) Geraldine Baum, "Danh cho Tinh yeuiica Allah," Newsday, Ban Nassau va Suffolk, Phan n, March 7 -3-
1989, trang 4.
(4) Ari L. Goldman, "NgiM My goc Phi nhanh chong tiep nhan Islam chinh thong," New York Times [ThM
bao New Yoak], ciEBi danh cho Thanh pho Late, 21 -2-1989, trang 1.
38
Chircmg 2
M$t so i^i (ell ma Mtom
mang lai cllo gum ii^mhiI
ITon giao Islam mang lai nhieu lgi ich cho ca nhan va xa hoi. Chuong nay de cap den mot so loi
ich danh cho cac ca nhan thong qua Islam.
r
(1) Cu*a den Thien dang
Thirong De phan trong Kinh Qur'an:
\ Va hay bao cho nhrng ai co due tin va lam viec thien, rang ho se duoc (Allah)
ban thudng cho nhirng khu vudn (Thien Dang) ben du*di co nhirng dong song
chay,... y (Kinh Qur'an, 2:25)
Thirong De cung noi nhir the trong Qur'an:
^Hay thi dua vdi nhau cau xin su tha thu* tu* Thnong De va cau xin du*oc vao Thien
Dang, khoang rong ciia no nhu* khoang rong ciia bau troi va trai dat, dirge chuan
bi san cho nhung ai tin vao Thnong De va nhung su* gia cua Ngai.... * (Kinh
Qur'an, 57:21)
Thien Su Muhammad ^ noi voi chung ta rang hang thap nhat trong so nhung nguoi song o
Thien dang se co gap muoi Ian nhung gi co o the gioi nay, - va anh hay cK ta se co bat cu thu gi
minh muon va gap muoi Ian nhu the.- Them vao do, Thien Su Muhammad % noi: {Khong gian
o Thien dang, tirong dnong voi kich thndc ciia ban chan, se tot hon the gioi nay va nhirng gi
co d trong no.}- Ong cung noi them rang: {O Thien dang co nhirng thu* ma khong con mat nao
tirng thay, khong doi tai nao tirng nghe, va khong tri 6c nao tirng nghi tdi.}- Ong con noi:
{Ngndi bat hanh nhat tren the gidi trong so nhung ngudi duoc tdi Thien dang se ngam minh
mot Ian d Thien dang. Sau do, ngudi do se duoc hoi, "Hdi con trai ciia Adam, da bao gid con
gap su bat hanh nao chua? Da bao gid con chiu dung su gian kho nao chua?" Sau do, ngudi
do se noi, "O, khong thua Thuong De! Con chua bao gid gap phai bat cu su bat hanh nao, va
con cung chua tirng trai qua bat cu su gian kho nao."}-
Neu ban den Thien dang, ban se song mot cuoc song hanh phuc khong benh tat, 6m dau, va bat
tu; Thuong De se hai long voi ban, va ban se song d do mai mai. Thuong De noi trong Kinh
Qur'an:
* Va nhung ai co due tin va lam viec thien, Ta se dua ho vao nhung khu vudn
(Thien dang), ben dui co nhung dong song chay de ho song d trong do mai
mai.... y (Kinh Qur'an, 4:57)
Chu thich:
(1) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #186, va Saheeh Al-Bukhari, #6571.
(2) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #188, va Mosnad Ahmad, #10832.
39
(3) Buoc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #6568, va Mosnad Ahmad, #13368.
(4) Buoc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2825, va Mosnad Ahmad, #8609.
(5) Eta thuat lai trong Saheeh Muslim, #2807, va Mosnad Ahmad, #12699.
(2) Giai thoat khoi Hoa nguc
Thirgng De noi trong Kinh Qur'an:
Qua that Nhung ai bat tin va chet di trong tinh trang khong co due tin, thi
khong ai trong so ho duoc chap nhan cho du dat co day vang duoc mang den de
chuoc toi. Ho se phai chiu hinh phat dau don, va ho khong duoc ai giup do. W
(Kinh Qur'an' 3:91)
Boi the, cuoc dai nay la co hoi duy nhat de diroc vao Thien dang va thoat khoi Hoa nguc, vi Id
co ai do clet di trong su hoai nghi, se khong co co hoi de quay lai the gioi nay de ma tin. Nhu
Thuong De co nhac den trong Kinh Qur'an ve nhung gi se xay ra cho nhung nguoi vo tin nguong
trong Ngay Phan quyet:
Va neu ngnoi co the thay du*oc canh khi chung dnng tren Ngon lira (Hoa nguc),
chung than: "That kho than chung toi! Neu nhu chung toi co the quay lai (tran
gian) thi chung toi se khong phu nhan cac Dau hieu cua Thuong De chung toi va
chung toi se tro thanh nhung nguoi tin tuong". W ((Kinh Qur'an, 6:27)
Nhung se chang ai co co hoi thu hai nay.
Thien Su Muhammad w co noi: {Nguoi hanh phuc nhat tren the gioi trong so nhung nguoi
bi day xuong Hoa nguc trong Ngay Phan quyet se bi ngam xuong mot Ian trong Ngon
lira. Roi sau do, Thuong De se hoi, "Hoi con trai cua Adam, nguoi co bao gio thay bat cu
dieu tot nao khong? Nguoi co bao gio huong bat cu an hue nao khong?" Nguoi do se noi,
"Khong, ta the voi Ngai, thua Thuong De!"} 1
Chu thich:
(1) Duoc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2807, va Mosnad Ahmad, #12699.
40
(3) Hanh phuc thu*c su* va Su* TTnh tam
Hanh phiic thyc sir va su tinh tam co the tim may bang each tuan
theo nhung menh lenh cua Dang Tao hoa Nguoi duy tri the gioi nay.
Thirgng De co noi trong Kinh Qur'an:
Chi nhung ai co niem tin moi thay duoc su* tinh tam khi
tuong nhd den Thuong De. W (Kinh Qur'an, 13:28)
Mat khac, neu ai do quay lung lai voi Kinh Qur'an, nguoi do se
phai song mot cuoc song dau kho tren the gioi nay. Thuong De noi:
\ Va nhung ai quay lung lai vdi loi nhac nhd (Kinh Qur'an) - cua Ta, thi die
chan han ta se song mot cuoc song eo hep (cue kho), va Ta se phuc sinh han mu 16a
vao Ngay Phan quyet . ) (Kinh Qur'an, 20:124)
Dieu nay co the ly giai tai sao mot so nguoi lai chon con duong tu tu mac du ho dang huong thu
su sung suong ve mat vat chat ma tien bac co the dem lai. Hay nhin tam guong cua Cat Stevens
(bay gio duoc biet den voi ten Yusuf Islam), tung la mot ca sy nhac pop noi tieng va tung co luc
kiem duoc hon 150 nghin do-la My trong mot dem dien. Tuy nhien, chi sau khi chuyen sang theo
Dao Hoi, anh ta moi thuc su tim thay hanh phuc va su tinh tam, ma truoc day anh ta khong the tim
thay trong cuoc song sung tiic ve vat chat.-
Chu thich:
(l)Vi du nhu khong tin vao Kinh Qur'an hoac hanh (long trai nguoc vai nhung menh lenh trong do
(2) Duai day la dia chi lien lac hien nay cua Cat Stevens (Yusuf Islam), trong truang hap ban muon biet cam
nghl cua anh ta sau khi chuyen sang theo Islam: 2 Pho Digswell, London N7 8JX, Anh.
(4) Tha thu* cho moi Toi loi triro'c day
Khi mot ai do chuyen sang theo Islam, Thuong De se tha thu cho tat ca nhung toi loi va nhung
viec lam sai trai truoc day cua nguoi do. M ot nguoi co ten la Amr den gap Thien Su
Muhammad Sil va noi, "Xin hay dua tay phai cua Nguoi ra de toi co the nguyen trung thanh
voi Nguoi." Thien Su lien dua tay phai cua minh ra. Nhung Amr hi rut tay cua ong ta lai.
Thien Su lien hoi: {Hoi Amr, dieu gi da xay ra vdi nguoi vay?} Amr tra loi, "Toi dinh dua ra
mot dieu kien." Thien Su lai hoi: {Vay dieu kien ma nguoi dinh dua ra la gi?} Amr tra loi
tiep, "Xin Thuong De tha thu cho nhung toi loi cua toi." Thien Su* hoi tiep: {Vay nguoi
khong biet la sau khi chuyen sang theo Islam thi moi toi loi truoc day duoc xoa bo hay
sao?}} 1
41
Sau khi chuyen sang theo Islam, ngiroi ta se dirge ban thirang vi nhung viec lam tot hoac xau
theo nhung gi ma Thien Su Muhammad cH: noi: {Thuong De ciia cac nguoi, Dang Thieng lieng
va Cao quy, Rat muc Khoan dung. Neu ai do dinh lam viec tot nhirng lai khong lam, anh ta
diroc ghi nhan da lam mot viec tot. Con neu anh ta lam, anh ta se duoc thuong gap 10 hay
gap 700 Ian hoac nhieu hon the. Con neu ai do dinh lam viec xau nhirng lai khong lam, anh
ta se duoc ghi nhan da lam mot viec tot. Con neu anh ta lam, anh ta chi bi ghi nhan da lam
mot viec xau, hoac Thuong De se xoa sach viec xau do di.}-
Chu thich:
(1) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #121, va Mosnad Ahmad, #17357.
(2) Dugc thuat lai trong Mosnad Ahmad, #2515, va Saheeh Muslim, #131.
42
Chircmg 3
Tlioug tin cUuuiEjt
ve ILsilaia%i
Islam la gi?
Islam la sir chap thuan va tuan theo nhung dieu ran day ma Thirong De da mac khai cho Thien
Sii cuoi cung ciia Ngai la Muhammad *$*£.
M 6t so Dire tin co* ban cua Islam
r
1) Tin vao Thircrng De:
Nhung nguoi Islam chi tin vao Thirong De duy nhat, Ngai khong co con va ciing khong co
nguoi cong sir va rang khong co ai dang dupe de tho phung nhu Ngai. Qua that Ngai dich thuc la
Thuong De va tat ca cac vi than khac deu la hu khong (khong co). Ngai co nhung ten goi cao dep
nhat va nhung tinh each toan hao nhat. Va khong ai co the chia se voi Ngai ve su than thanh ciing
nhu tinh each ciia Ngai. Trong Kinh Qur'an, Thuong De tu mo ta minh nhu sau:
Hay bao! Ngai la Thuong de Duy nhat. Thmmg de Dang Tu* Huu. Ngai khong
sinh ra ai va cu ng khong duyc ai sinh ra Ngai. Va khong co ai co the so sanh voi
Ngaiduoc. ^ (Kinh Qur'an, 112:1-4)
Ngoai Thuong De ra, khong ai co quyen de cho nguoi khac
phai cau khan, cau nguyen hay co bat cu hanh dong tho phung
nao khac.
'.' J
Chuang 112 aaa Thien Kinh Qur'an
dugc viet bang thu phap A-rap.
Chi co Thuong De la Dang Toi cao, Dang Tao hoa, Dang
Toan quyen, Dang Nuoi duong tat ca moi vat trong vii tru. Dang Sap dat moi chuyen. Ngai dai dien
cho nhu cau khong ciia rieng ai trong so cac sinh linh ciia Ngai, ma nguoc lai tat ca cac sinh linh
ciia Ngai phu thuoc vao Ngai de co duoc nhung thu ho can. Ngai Nghe thay tat ca, Nhin thay tat ca
va Thau hieu tat ca. Mot each toan hao, kien thuc ciia Ngai bao gom moi thu, tir nhung van de cong
khai den nhung van de tham kin, nhirng van de chung cho den nhung van de rieng tu. Ngai biet
dieu gi da xay ra, dieu gi sap xay ra, va no se xay ra the nao. Khong co chuyen gi xay ra tren toan
the gioi nay nam ngoai y muon ciia Ngai. Bat cii thii gi Ngai muon se xay ra, con bat ke dieu gi
Ngai khong muon, se khong va chang bao gio xay ra. Y muon ciia Ngai cao hon y muon ciia tat ca
43
sinh linh. Ngai co quy en doi voi moi viec va Ngai co the lam dirge moi viec. Ngai nhat muc Khoan
dung, nhat muc Do lirong va nhat muc Tu tarn. Trong mot cau noi cua Thien Su Muhammad iH,
chung ta biet rang Thuong De con khoan dung voi cac sinh linh cua Ngai hon ca su khoan dung
cua ngudi me danh cho con cai minh. 1 Thuong De hoan toan xa each voi nhung gi bat cong va bao
nguoc. Ngai luon sang suot trong moi hanh dong va menh lenh cua minh. Neu ai do muon dieu gi o
Thuong De, anh hay chi ta co the hoi true tiep Ngai ma khong can phai nho ai khac dung ra noi ho
voi Thuong De.
Thuong De khong phai la Gie-xu (Jesus), va Gie-xu cung khong phai la Thuong De- Ngay ban
than Gie-xu cung phu nhan dieu nay. Thuong De noi trong Kinh Qur'an:
Qua thuc, niem tin se bi phu nhan vol nhung ai noi rang: "Thuong De la Chua
Cuu the Gie-xu (Jesus), con trai cua Mary." Chua Cuu the noi: "Hoi con chau cua
Israel, hay tho* phung Thuong De, Thuong De cua Ta va cung la Thuong De cua
cac nguoi". Qua that, nhung ai tho phung than linh khac ben canh Thuong De, thi
chac chan Thuong De se cam nguoi do vao Thien dang, noi o cua nguoi do se la
lira (Hoa nguc). Va khong co su giup do nao doi voi nhung ke chuyen lam dieu sai
trai-" y (Kinh Qur'an, 5:72)
Thuong De khong phai la tarn ngoi nhat the. Ngai noi trong Kinh Qur'an nhu sau:
Qua thuc, niem tin se bi phu nhan voi nhung ai noi rang: "Thuong De la ngoi
thu ba trong tarn ngoi nhat the" vi khong co than linh nao khac ngoai tru Thuong
De duy nhat. Va neu ho khong tu bo nhung gi ho noi, thi chac chan nhung ke bat
tin trong bon ho se gap phai mot su trung phat dau don. The tai sao ho con khong
chiu an nan voi Thuong De va cau xin Ngai tha thu? Qua that Thuong De Hang
tha thu va nhat muc Khoan dung. Chua cuu the (Gie-xu), con trai Mary, chang gi
khac hon la mot nguoi dua tin... * (Kinh Qur'an, 5:73-75)
Islam phu nhan viec cho rang Thuong De da nghi ngoi vao ngay thi bay sau nhung ngay (6
ngay) ma Ngai da tao ra vu tru, rang Ngai da vat nhau voi mot trong so cac Thien Than cua Ngai,
va rang Ngai la mot ke am mini chong lai loai nguoi, hoac Ngai hoa than trong bat cu nguoi nao.
Islam cung phu nhan viec quy ket bat cu hinh thai con nguoi nao voi Thuong De. Tat ca nhfrng
dieu ke tren deu bi coi la bang bo. Thuong De la Dang Toi cao. Ngai hoan toan xa la voi khai niem
khong hoan nao. Ngai khong bao gio bi kiet sue va cung khong bao gio ngu.
Tu Allah (Ol-loh) trong tieng A-rap co nghia la Thuong De hay Ong Troi ma nguoi Viet Nam ta
thuong hay goi (chi mot va duy nhat Thuong De la nguoi da tao ra ca vu tru). Tu Allah nay la ten
cua Thuong De, duoc nhung nguoi noi tieng A-rap, bao gom ca nguoi A-rap theo Islam va nguoi
A-rap theo Dao Co doc. Tu nay khong the dem ra su dung cho ai khac hon la Thuong De. Tu Allah
xuat hien trong Kinh Qur'an hon 2150 Ian. Trong tieng Xi-ri (Aramaic), ngon ngu co moi quan he
gan gui voi tieng A-rap va la ngon ngu ma thuong dung,- God is also referred to as Allah.
2) Tin vao cac Thien Than:
Nhung nguoi Islam tin vao su ton tai cua cac Thien than va ho la nhfrng sinh linh cao quy.
Nhfrng Thien than nay chi tho moi Thuong De, tuan theo Ngai va hanh dong theo menh len cua
Ngai. Trong so cac Thien than co Gabriel (Jibriel), nguoi da mang Kinh Qur'an xuong cho Thien
Su Muhammad ss§.
44
r r
3) Tin vao cac cuon sach ma Thirong De da mac khai:
Ngudi Islam tin rang Thirong De da mac khai nhfrng cuon sach cho nhfrng ngudi dua tin cua
Ngai nhir mot bang chung doi vdi loai ngudi va de dan loi cho ho. Trong so nhfrng quyen sach nay
co Kinh Qur'an, ma Thuong De da mac khai cho Thien Sir Muhammad glU. Thuong De cung bao
dam rang Kinh Qur'an duoc bao ve khoi bat cu hanh vi sua doi va bop meo nao. Thuong De noi:
Qua that, Ta da ban xuong loi nhac nhd* (Kinh Qur'an) va chac chan rang Ta se
bao ve No (khoi bat cu hanh vi sua doi nao). W (Kinh Qur'an, 15:9)
r
4) Tin vao cac Thien Sir va nhihig ngirdi (lira tin cua Thirong de:
Ngudi Islam tin vao cac Thien Su va nhfrng ngudi dua tin cua Thuong De, bat dau tir Adam, roi
den Noah, Abraham, Ishmael, Isaac, Jacob, Moses, va Gie-xu (cau mong cac Ngai dine yen
nghi). Tuy nhien, thong dep cuoi cung cua Thuong De, mot su tai khang dinh ve thong diep ciia
Thuong De, da duoc mac khai cho Thien Su Muhammad ^H. Ngudi Islam tin rang Thien Su
Muhammad *M, la Thien Su cuoi cung ma Thuong De da de cu, nhu Thuong De noi:
Muhammad khong phaila cha ciia mot ai trong so nhung ngudi dan ong cac
nguoi, nhung ong ta la ngucri dua tin cua Thuong De va cung la Thien Su cuoi
cung... y (Kinh Qur'an, 33:40)
Nguoi Islam tin rang tat ca cac Thien Su va nhfrng nguoi dua tin cua Thuong De duoc sinh ra la
nhfrng con nguoi va khong ai trong so ho co duoc nhfrng pham chat sieu pham cua Thuong De.
r
5) Tin vao Ngay Phan quyet:
Nguoi Islam tin vao Ngay Phan quyet (Ngay Phuc sinh) khi moi nguoi se duoc cai tu hoi sinh
de cho Thuong De phan quyet dua theo due tin va nhfrng hanh vi cua ho.
6) Tin vao Al-Qadar::
Ngudi Islam tin vao Al-Qadar, co nghla la Thien dinh, nhung due tin vao Thien dinh nay khong
co nghla la con ngudi khong duoc lam theo y minh. Hon the nua, ngudi Islam tin rang Thuong De
da cho phep con ngudi tu do lam theo y minh. Dieu do co nghla la ho co the lira chon giua cai dung
va cai sai va phai chiu trach nhiem cho nhfrng su lira chon cua ho.
Due tin vao Thien dinh bao gom due tin vao bon dieu: 1) Thuong De biet tat ca. Ngai biet
nhfrng gi da va se xay ra. 2) Thuong De da ghi lai nhfrng gi da va se xay ra. 3) Tat ca nhfrng gi ma
Thuong De muon xay ra se xay ra, con nhfrng gi Ngai khong muon se khong xay ra. 4) Thuong De
la Dang tao hoa cua muon loai.
Chu thich:
(1) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2754, va Saheeh Al-Bukhari, #5999.
(2)Hang thong Ian Associated Press, Luan Don, dua tin ngay 25 -6-1984, khi tia loi khao sat cua mot chuong
trinh truyen hinh phan Ion cac giam muc cua Anh da noi: "Nguoi Co doc giao khong bat buoc phai tin rang
Chiia Gie-xu la Thuong De." Cuoc khao sat nay tien hanh voi 31 tren tong so 39 giam muc cua Anh. Bai
45
bao sau do cho biet them rang 19 trong so 3 1 giam muc nay noi rang hoan to an co the coi Gie-xu la "su gia
cuoi cung cua Thuong De." Cuoc khao sat nay do chuong trinh ton giao hang tuan "Credo" thuoc kenh
truyen hinh Cuoi tuan Luan Don thuc hien.
(3) Nhung nguoi lam dieu sai trai bao gom ca nhung nguoi theo thuyet da than.
(4) NFV Compact Dictionary of the Bible [Tu dien co dong NIV ve Kinh thanh], Douglas, trang 42.
Lieu con co tai lieu thien lieng nao khac ngoai Kinh Qur'an?
Cau tra loi la "Co". Sunnah (La nhung gi ma Thien Su Muhammad *$*$ da noi, da lam, hoac da
chung minh) la tai lieu thu hai trong Islam. Sunnah bao gom nhung Hadeeths, la nhung gi duoc cac
ban huu cua Thien Su Muhammad £§1 truyen lai mot each dang tin cay ve nhung gi Thien Su da
noi, di lam, hac da chung minh. Due tin vao Sunnah la mot due tin co ban cua Islam.
Nhung vi du ve nhung cau noi cua Thien Su
Muhammad
■ {Nhung ngirdi co dire tin, bang tinh yeu, su* khoan dung va long tot
cua minh doi voi nhnng ngu*6i khac cung giong nhu* mot co* the:
neu co bo phan nao do khong dnoc khoe manh, thi ca co* the se
cung bi mat ngu va sot.}-
■ {Ngu*6i hoan hao nhat trong so nhirng ngu*o*i co du*c tin la ngu*6i thu*c su* tin tuong va
cung la ngu*6*i tot nhat ve pham hanh. Con nhung ngirdi tot nhat trong so ho la nhung
ngirdi doi xu* tot nhat voi nhung ngirdi vo* cua ho.}-
■ {Khong ai trong so cac ngu*oi tin (hoan toan) cho den khi cac ngiroi to long yeu thnong
(mong muon) cho nhung nguoi anh em cua minh nhu* nhung gi ma ban than cac nguoi
yeu thirong (mong muon).}-
■ {Ngu*o*i co long khoan dung se du*o*c Dang Khoan dung ban phat cho long khoan
dung. Hay khoan dung voi moi ngirdi tren trai dat, va Thirong De se khoan dung lai voi
ngiroi. }-
■ {Mim cu*6*i voi nhung ngu*oi anh em cua cac ngiroi la cac ngiroi da lam viec tu* thien... }-
■ {Mot loi noi ngot ngao cung chinh la mot viec lam tu* thien. }-
■ {Bat cu* ai tin vao Thirong De va Ngay Tan the (Ngay Phan quyet) nen doi xu* tot voi
nhung ngiroi xung quanh cua minh.}-
■ {Thirong De khong phan xet cac ngu*oi theo ve ngoai va su* giau co, ma Ngai se trong vao
trai tim va nhung viec cac ngiroi lam.}-
■ {Hay tra hrong cho cong nhan tru*dc khi anh ta rao mo hoi.}-
■ {Co mot ngu*6i dan ong dang di tren dirdng va cam thay khat chay co. Khi ngiroi do den
cho mot cai gieng, anh ta ben loi xuong, uong cho no niroc roi leo len. Khi do, anh ta
nhin thay mot con cho dang the hroi ra va co liem cho bun de cam thay do khat. Ngu*oi
dan ong tu* nhu, "Con cho nay cung dang cam thay khat nhu* ta." Vi the anh ta lai loi
xuong gieng va lay day mrdc vao trong chiec giay cua minh, sau do leo len va dira cho
con cho uong. Do do, Thnong De da cam on ngu*6*i dan ong nay va tha thu* moi toi loi
cua anh ta.} Ngirdi ta ben hoi Thien Sir, "Hoi ngirdi dira tin cua Thirong De, lieu chung
46
toi co dirge ban thu*6*ng vi da doi xu* tot voi loai vat khong?" Thien Sir tra loi: {Luon co
nhirng phan thirong danh cho viec doi xu* tot voi loai vat hoac con ngiroi.}—
Chu thich:
(1) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2586, va Saheeh Al-Bukhari, #6011.
(2) Dugc thuat lai trong Mosnad Ahmad, #7354, va Al-Tirmizi, #1162.
(3) Duac thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #13, va Saheeh Muslim, #45.
(4) Dugc thuat lai trong Al-Tirmizi, #1924, va Abu-Dawood, #4941.
(5) Dugc thuat lai trong Al-Tirmizi, #1956.
(6) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #1009, va Saheeh Al-Bukhari, #2989.
(7) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #48, va Saheeh Al-Bukhari, #6019.
(8) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2564.
(9)Dugc thuat lai trongng Ibn Majah, #2443.
(10) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2244, va Saheeh Al-Bukhari, #2466.
Islam noi gi ve Ngay Phan quyet?
Cung giong nhir ngudi Co Doc giao, ngudi Islam tin rang cuoc song hien tai chi la sir chuan bi
mang tinh thu nghiem cho kiep sau. Cuoc song hien tai la mot ky sat hach doi voi moi ca nhan cho
cuoc song tiep theo cua ho. Den mot ngay kia khi ca vu tru bi huy diet va ngirai chet se hoi sinh de
nghe phan quyet cua Thuong De. Ngay do se la sir khoi dau cua mot cuoc song vinh hang. Ngay do
la Ngay Phan quyet. Vao ngay do, tat ca moi ngudi se dugc Thugng De tuong thuong tuy theo due
tin va hanh vi da ho. Nhirng ai chet di ma van tin rang "khong co than linh nao khac ngoai tru
Thugng De, va Muhammad la Nguoi dua tin (Thien Su) cua Thugng De" va nhirng ai la ngudi
Islam se dugc tuong thuong trong ngay phan quyet roi se dugc song o Thien dang mai mai, nhu
Thugng De noi:
V a n h nng ai co du*c tin va lam viec thien, ho se la nhnng cu* dan cua Thien dang,
ho se dinh cu 6* trong do mai mai. * (Kinh Qur'an, 2:82)
Con nhirng ai chet di ma khong tin rang "khong co than linh nao khac ngoai trir Thugng De, va
Muhammad la Nguoi dua tin (Thien Su) cua Thugng De" va nhirng ai khong phai la ngudi Islam
se khong bao gid tdi dugc Thien dang, nguoc lai ho se bi day tdi Hda nguc, nhu Thugng De noi:
, Va nhirng ai tim kiem ton giao khac khong pMi Islam, thi su tim kim do se
khong dnoc (Thnong De) chap nhan va ngnoi do o Doi sau se la mot trong nhirng
ngiroi thua cuoc. F (Kinh Qur'an, 3:85)
Va nhu Ngai da noi:
Qua that, nhirng ai bat tin va chet trong tinh trang khong co dire tin, thi khong
ai trong so ho du*oc chap nhan cho du dat co day vang diroc mang den de chuoc
47
toi. Ho se van phai chiu hinh phat dau don, va ho khong duoc ai giup do. W (Kinh
Qur'an, 3:91)
Ai do co the hoi, 'Toi biet Islam la ton giao tot, nhirng neu toi chuyen sang theo Isl am thi gia
dinh toi, ban be toi va nhung nguoi khac se lam kho hoac cuoi nhao toi. Vay neu toi khong chuyen
sang theo Islam, lieu toi co duoc den Thi en dang va thoat khoi Hoa nguc?'
Cau tra loi la nhung gi ma Thuong De da noi trong cau truoc "Va nhung ai tim kiem ton giao
khac khong phai Islam, thi sir tim kim do se khong duoc (Thuong De) chap nhan va nguoi do o
Doi sau se la mot trong nhung nguoi thua cuoc."
Sau khi da phai Thien Sir Muhammad sSl den de keu goi moi nguoi di theo Islam, Thuong De
khong chap nhan viec ai do di theo bat cu ton giao nao khac ngoai Islam. Thuong De la Dang tao
hoa va nang do chung ta. Ngai da tao cho chung tai moi thu tren trai dat. Moi phuc lanh va nhung
dieu tot dep ma chung ta co duoc deu do Ngai ban tang. Do do, neu co ai do tu choi tin vao
Thuong De, tin vao Thien Su Muhammad SB, va ton giao Islam cua Ngai, thi nguoi do sau nay se
bi trung phat. Tren thuc te, muc dich chinh cua viec tao ra chung ta la tho phung duy nhat Thuong
De va tuan theo loi cua Ngai, nhu Thuong De noi trong Thanh Kinh Qur'an (51:56).
Cuoc song ma chung ta dang song day rat ngan ngui. Nhung nguoi khong co long tin vao Ngay
Phan quyet se nghi rang cuoc song ma ho da song tren trai dat chi la mot ngay hoac mot phan cua
ngay, nhu Thuong De hoi:
Thirong De hoi: "Cac ngiroi da song dnoc bao nhieu nam tren trai dat?" Chung
se thu*a: "Chung con da song duoc mot ngay hay nira ngay gi do...." F (Kinh
Qur'an, 23:112-113)
Va Ngai hoi tiep:
whai chang cac nguoi nghi rang Ta da tao ra cac nguoi la de giai tri (chang co
muc dich gi ca), va rang cac nguoi se khong tro ve gap Ta (trong tuong lai)? Do
do, Thuong De la Dang cao quy, la Chua § thuc su cua muon loai. Khong co ai
dang duo*c tho phung nhu Ngai, Thuong De cua Ngai vuong vinh du... W (Kinh
Qur'an, 23:115-116)
Qua that, cuoc song o kiep sau la mot cuoc song thuc su. No khong chi la mot cuoc song bang
linh hon ma con la mot cuoc song bang the xac. Chung ta se song o do voi tarn hon Ian the xac cua
minh.
Khi so sanh cuoc song hi en tai voi cuoc song kiep sau, Thien Su Muhammad *M, noi: {Gia tri
cua the gioi nay neu duoc dem so sanh voi gia tri cua the gidi Tuong lai chi giong nhu cai ma
ngon tay cua cac nguoi co the lay duoc tu bien ca khi nhung tay vao roi rut tay ra.}- Cau nay
co nghia la gia tri cua the gioi nay neu dem so voi gia tri cua the gioi Tuong lai cung chi giong nhu
vai giot nuoc so voi bien ca.
Chu thich:
(1) Dugc thuat lai bang Saheeh Muslim, #2858, va Mosnad Ahmad, #17560.
48
Lam the nao de tro* thanh mot ngiroi Islam?
Rat dan gian chi can ban noi hay doc cau sau day kem theo sir nhan thuc ro rang: "La i-la-ha il-
lol-loh, Mu-ham-ma-dur-ro-su-lul-loh (phien am theo tieng Viet)". Toi day ban da chuyen sang
Islam va tro thanh mot ngiroi Islam.
Cau noi tren co ngla la: "Khong co tMn linh nao khac ngoai tru* Thuong De (Allah), - va
Muhammad la Nguoi dua tin (Thien Sir) ciia Thirong De." Phan dau cua cau nay, "Tren doi
nay khong co thanh tin nao ngoai Thuong De," co nghia la ngoai Thuong De ra, khong ai co
quyen duoc tho phung, va rang Thuong De khong co vo va cung chang co con. De tro thanh mot
nguoi Islam thuc sir, nguoi ta con phai tin:
■ Tin rang Thanh Kinh Qur'an la loi cua Thuong De va do Ngai mac khai.
■ Tin rang Ngay Phan quyet (Ngay Hoi sinh) la co thuc va ngay do se toi, nhu Thuong De
da hua trong Kinh Qur'an.
■ Chap nhan Islam nhu ton giao cua minh.
■ Khong tho phung ai hay vat gi ngoai Thuong De.
Thien Su Muhammad isl noi: {Thnong De cam may vui mnng trndc su* an nan ciia ai do khi
tim den Ngai. Va hon bat cu ai trong so nhung nguoi vui mung khi nguoi do cuoi lac da vao
sa mac, va con lac da chay tron va mang theo so thuc an, va nguoi do mat het hy vong co the
tim lai con lac da va so thuc an do. Anh ta ben di toi ben mot goc cay roi nam duoi bong cay
(cho chet), boi vi anh ta da hoan toan mat het hy vong tim may con lac da. Sau do, trong hie
anh dang trong unh trang tuyet vong, thi bong nhien con lac da xuat hien trudc mat. Anh ta
lien nam lay day cuong va reo len 6t dinh, "Oi Thuong De! Ngai chi la no le ciia ta con ta
moi chinh la ong chu ciia Ngai!" Loi lam ciia nguoi nay xuat phat tu chinh niem vui khon ta
cua anh ta.}-
< r
Cau noi, "Khong co ih linh nao khac ngoai tru Thuong Be
(Allah), va Muhammad la Nguri dua tin (Thien Su) cua Thuong
Be ," duoc khac tren loi vao.
49
Chii thich:
(1) Nhu da de cap truoc do, tu Allah trong tieng A -rap co nghla la Thuang Be (chi co duy nhat Thuang Be la
dang tao hoa ra ca vu tru). Tu Allah la ten goi cua Thuang Be, duac nhung nguai noi tieng A-rap, bao gom
nguai Islam A-rap va Ca doc giao A-rap, su dung.
(2) Bk thuat lai trong Saheeh Muslim, #2747, va Saheeh Al -Bukhari, #6309.
Kinh Qur'an noi ve dieu gl?
Kinh Qur'an, la M noi thien khai cuoi cung cua Thuang De, la
nguon goc can ban cho due tin va hanh dong cua moi nguai Islam.
Kinh Qur'an giai quyet tat ca cac van de lien quan den con nguai:
nhu su thong thai, hoc thuyet, viec tho phung, cac giao dich, luat
phap, ..., nhung chi de co ban la moi quan he giua Thuang De va
nhung sinh linh aia Ngai. Dong thai, Kinh Qur'an con dua huong
dan va nhung ran day chi tiet danh cho mot xa hoi cong bang,
nhung hanh vi dung muc cua con nguai va mot he thong kinh te cong bang.
Luu y Kinh Qur'an droc mac khai cho Thien Su Muhammad ^ chi duy nhat bang tieng A-
rap. Do do, bat cu ban dich nao cua Kinh Qur'an, du la tieng Anh hay bat cu thu tieng nao khac,
cung khong phai la Kinh Qur'an, hay la mot phien ban cua Kinh Qur'an, chinh xac, do chi la nhung
ban dich nghla cua Kinh Qur'an. Kinh Qur'an chi ton tai duy nhat bang tieng A-rap, thu tieng ma
no duac mac khai ma thoi.
Thien S ir Muhammad M la ai?
Thien Su Muhammad em sinh ra tai Makkah vao nam 570. Do cha cua Ong mat truoc khi Ong
chao doi va me Ong cung qua doi it lau sau do, Thien Su Muhammad ^ duac nguai chu xuat than
tu bo toe cao quy Quraysh duong due. Ong Ion len ma khong biet chu, khong biet doc va khong
biet viet, va cho den khi Ong qua doi, Thien Su Muhammad ^ van mu chu. Truoc khi Ong thuc
hien su menh lam Thien Su, nguai cua bo toe cua Ong chang hieu biet gi ve khoa hoc, tham chi
phan dong trong so ho con mu chu. Khi Ong khon Ion, Ong duac nguai ta biet den nhu mot con
nguai trung thuc, dang tin cay, luong thien, hao phong, va chan thanh. Ong dang tin cay den muc,
nguai ta goi Ong la Ngai Dang Tin. 1 Thien Su Muhammad sil rat sung dao, va Ong rung co thai
gian dai ghet cay ghet atig su suy doi va thoi sung bai than tuong trong xa hoi thai bay gio.
Thanh Duong Thien Su Muhammad S^ o Madinah
50
tuoi tu tuan, Thien Su Muhammad gel nhan dirge mac khai dau tien cua Thirgng De thong
qua Thien Than Gabriel. Va su mac khai nay keo dai trong vong 23 nam thi mdi hoan tat (Thanh
Kinh Qur'an).
Ngay khi Ong bat dau doc Kinh Qur'an va thuyet giao ve su that ma Thirgng De da mac khai
cho Ong, Ong va rrpt nhdm nhd nhung ngudi ban cua Ong da phai chiu nhung su nguoc dai cua
nhung ke tho da than. Su nguoc dai da len den dinh diem vao nam 622 va Thuong De da ra lenh
cho ho phai di chuyen sang noi khac. Lan di chuyen nay, In Makkah den thanh phd Madinah,
khoang 260 dam len phia bac, danh dau cho su khdi dau cua lich Islam.
Sau do vai nam, Thien Su Muhammad sll va nhung ngudi theo Ong co the tro lai Makkah, noi
ma ho da tha thu cho ke thu cua minh. Truoc khi Thien Su Muhammad HI qua doi, o tuoi 63, phan
Ion ban dao A-rap da tro thanh lanh dia cua ngudi Islam, va chi trong vong mot the ky sau khi Ong
mat, Islam da phat trien sang tan Tay Ban Nha d phia tay va den tan Trung Quoc d phia ddng. Mot
trong nhung ly do khien Islam lan truyen nhanh va de dang chinh la su that va su ro rang trong hoc
thuyet cua no. Islam keu goi ngudi ta chi tin duy nhat vao Thuong De, Ngudi duy nhat dang duoc
tho phung.
Thien Su Muhammad ^ la mot vi du hoan hao ve mot con ngudi that tha, cong bang, nhan tu,
luon co long trac an, trung thuc va dung cam. Mac du Ong chi la con ngudi, nhung Ong da ru bd
duoc tat ca due vong va chi phan dau vi loi ich cua Thuong De va su bao dap cua Ngai trong
Tuong lai. Them vao do, trong mi hanh ddng va each doi xu cua minh, Ong ludn nghl den va
vang lenh Thuong De.
Chii thich:
(1) Dugc thuat lai trong Mosnad Ahmad, #15078.
Su* lan truyen cua Islam da tac dong the nao den su phat trien cua
Khoa hoc?
Islam hudng dan con ngudi su dung sue manh cua tri rue va kha
nang quan sat. Trong vong vai nam ke tu sau khi Islam lan truyen
rong rai, cac nen van minh va cac trudng dai hoc Ion da phat trien
thinh vuong. Su ket hop giua nhung tu tudng Phuong Ddng va
Phuong Tay, cung nhu each nghl mdi va cu, da tao ra nhung budc
tien mdi trong y hoc, toan hoc, vat ly, thien van hoc, dia ly, kien
true, van hoc, nghe thuat, cung nhu lich su. Rat nhieu he thong
quan trong, nhu dai so, chu so A-rap, va khai niem so (rat quan
trong doi vdi su phat trien cua toan hoc), da duoc truyen tu the gidi
Islam sang chau Au thdi trung cd. Nhung phuong tien phuc tap da giup ich cho cac cudc tham
hiem cua ngudi chau Au, nhu dung cu do do cao thien the cd dai, cung phan tu, va nhung ban do
chi dan, deu do ngudi Islam lam ra
51
Dung cu do do cao thien the
Astrolabe: Mot trong nhung cong cu
khoa hoc quan trong nhat do nguoi
Islam tao ra va duoc su dung rong rai
o Phuong tay cho den thoi ky can dai.
tl — — un
■> -5'*ti.jiji>j| t i£iJjA£il
i i h iStyi&i^. i>— *
. v , t , * C--j^EJ*?.
Cac bac sy phau thuat Islam da rat chu y den viec phau thuat va da
tao ra rat nhieu dung cu phau thuat nhu da may trong ban thao cu
nay.
Ngiroi Islam tin vao Jesus (Gie-xu) nhu* the nao?
Nhung nguoi Islam luon luon nguong mo va ton trong diic Gie-xu (mong cho Ngai du/c yen
nghi). Ho coi Ong la mot trong nhung nguoi dua tin vl dai nhat ma Thuong De da phai den cho
moi nguoi. Kinh Qur'an khang dinh su ra doi cua Ong, va co mot chuong trong Kinh Qur'an co ten
goi 'Maryam' (Mary). Kinh Qur'an mo ta su ra doi cua Gie-xu nhu sau:
Khi cac Thien thin noi (voi Mary): "Hoi Mary! Qua that Thuong De bao cho
Nang biet bang mot loi phan tu Ngai, ten cua Nguoi la Ma-sih I-sa (Chiia Cuu the
Gie-xu), con trai cua Mary, duoc vinh danh 6* doi nay va 6* doi sau va cung la mot
trong nhung nguoi duoc o ke can (Thuong de). Va Nguoi se noi vdi moi nguoi
ngay tu trong noi va khi truong thanh va Nguoi la mot trong nhung nguoi luong
thien." Mary lien thua: "Hoi Thuong de! Lam sao toi lai co con khi ma toi chua co
nguoi dan ong nao cham den toi?" Ngai tra loi, "Dung nhu vay! Thuong De tao ra
nhung gi Ngai muon. Khi Ngai muon thuc hien dieu gi, Ngai chi can noi voi no,
'Hay tro thanh!' thi no se tro thanh nhu the." F (Kinh Qur'an, 3:45-47)
52
Gie-xu dirge sinh ra mot each phi thuong theo lenh cua Thirong De, va cung bang menh lenh
tuong tu, Adam da tro thanh con nguoi ma khong can co bo hay me. Thirong De noi:
Voi Thuong De, Truong hop cua Gie-xu cung giong nhu truong hop cua Adam.
Ngai da tao ra Adam tu dat bui roi phan v6i Ngudi: "Hay thanh!" va Ngudi thanh
nhu the. F (Kinh Qur'an, 3:59)
Trong khi thuc hien su menh Thien Su cua minh, Gie-xu da thuc hien mot so phep than. Thuong
De cho chung ta biet nhung dieu Gie-xu da noi:
Ta den voi cac nguoi \ai mot Dau hieu tu Thuong De cua cac nguoi. Ta se lay
dat set nan thanh hinh dang mot con chim cho cac nguoi, roi ta se ha hoi vao no va
the la no tro* thanh mot con chim voi su cho phep cua Thuong De. Ta chua tri cho
ngucri mu bam sinh va nguoi hiii va Ta se lam cho nguoi chet song lai voi su cho
phep cua Thuong De. Va Ta se noi cho cac nguoi biet nhung gi cac nguoi co the an
va nhung gi cac nguoi co the du tru trong nha cua cac nguoi...." F (Kinh Qur'an,
3:49)
Nguoi Islam tin rang Gie-su khong bi dong dinh. Do chi la du dinh cua nhung ke thu cua Ong
dinh dong dinh Ong ma thoi. Thuong De da cuu Ong va dua Ong ve ben Ngai. Va hinh dang cua
Gie-su duoc chuyen sang cho mot nguoi khac (mot trong nhung ke thu dau tien bat gap Gie-su).
Ke thu cua Gie-su da bat nguoi dan ong nay va dong dinh ong len thanh gia ma van nghi rang do la
Ong. Thuong De noi:
Loi cua bon chung: "Chung ta da giet Chiia Cuu the Gie-xu, con trai cua Mary
va cung la nguoi dua tin cua Thuong De." Va bon chung da khong giet Ong va
dong dinh Ong, do chi la chan dung cua Ong duo*c chuyen sang cho ngucri khac (va
chung da giet ngucri nay)... F (Kinh Qur-an, 4:157)
Khong phai Thien Su Muhammad *M, hay Gie-su den la de thay doi hoc thuyet can ban ve due
tin vao Thuong De duy nhat ma cac Thien Su truoc ho da lam. Nguoc lai hai vi Thien Su nay den
chi la de cung co va khoi phuc lai dieu do.-
53
Thanh duong Aqsa a Jerusalem.
Chu thich:
(1) Nguoi Islam cung tin rang Thuong Be cung da mac khai mot cuon thanh kinh cho Gie-su, cuon thanh kinh
nay co ten goi Injeel. Vai phan trong cuon sach nay co the van con trong nhung loi ran day ma Thuong Be
danh cho Gie-xu trong kinh Tan udc. Tuy nhien, dieu do khong co nghia la nguoi Islam tin vao Kinh Thanh
ma chiing ta co hi en nay boi vi do khong phai la ban goc do Thuong De mac khai. Nhung cau chu trong
nay da duoc thay doi, them, bot. Dieu nay rung duoc Uy ban chiu trach nhiem sua doi Kinh Thanh (Ban
chuan da duoc sua doi) khang dinh. Uy ban nay bao gom 32 hoc gia rung la thanh vien trong Uy ban. Ho
dam bao viec xem xet va tu van cho Ban Co van gom 50 dai dien cua cac giao phai hop tac voi nhau. Uy
ban nay cho biet trong Loi noi dau cua Kinh Thanh (Ban chuan da duoc sua doi), trang 4, "Doi khi ro rang
la nguyen ban bi kem chat luong trong qua trinh truyen lai, nhung khong ban nao duoc phuc hoi mot each
thoa dang. G* day chung ta chi co the theo y kien xuat sac nhat cua nhung hoc gia de co the tai tao lai ban
goc mot each chinh xac nhat." Uy ban nay cung noi trong Phan Loi noi dau, trang 7, "Nhung phan chu y
duoc them vao cho thay su khac biet, phan them hoac phan bot dang ke trong cac tai lieu co (Mt 9.34; Mk
3.16; 7.4; Lk 24.32, 51, etc.)."
Islam noi gi ve Khung bo?
Islam, ton giao oia sir khoan dung, khong cho phep hanh (long khung bo. Trong Kinh Qur'an,
Thuong Be noi:
Thirong De khong cam cac ngiroi the hien long tot va doi xu* mot each cong bang
voi nhnng ai khong chien dau voi cac ngiroi ve ton giao va cung khong duoi cac
ngnoi ra khoi nha cua minh. Qua that Thuong De yeu quy nhung nguoi doi xu
cong bang. F ( Kinh Qur-an, 60:8)
Thien Su Muhammad % da cam binh sy cua minh giet hai phu nu va tre em 1 va Ong khuyen ho
nhu sau: {...Khong duoc phan boi, khong duoc lam nhung gi thai qua, khong duoc giet hai tre
em so sinh.}}- AVa Ong cung noi: {Bat or ai giet hai mot nguoi co quan he voi nguoi Islam se
khong ngM thay mui huong cua Thien dang, mac du mui huong cua no co the Ian toa keo dai
trong vong 40 nam.}-
54
Ben canh do, Thien Su Muhammad iH da cam hanh vi trung phat bang lira-
Da co luc Ong lit ke giet ngudi vao hang thu hai trong nhung dai toi - va Ong ciing canh bao
dieu do trong Ngay Phan quyet, {Trircrng hop thu* nhat se dirge phan xii* 6* con ngiroi vao Ngay
Phan xet la trircrng hop do mau.-}~
Ngudi Islam con dirge khuyen khich doi xu tot vdi dong vat va bi cam khong duoc lam ton
thirong chung. Co in Thien Svr Muhammad ^£ noi: {Mot phu nu* bi trirng phat vi chi ta da
giam cam mot con meo cho den khi chet. Vi hanh dong nay, chi ta bi day xuong Dia nguc.
Trong khi giam cam con meo, chi ta da khong cho no an uong va chi ta cung khong tha no ra
de no bat con trung an.}-
Ong cung rung noi rang mot ngudi dan ong da cho con cho bi khat uong nuoc, vi the Thuong De
da bo qua moi toi loi cua anh ta. Ngudi ta hoi Thien Su ^ "Hoi Nguoi dua tin cua Thuong De,
lieu chung toi co duoc thuong vi da doi xu tot voi dong vat?" Ong lien tra loi: {Luon co nhfrng
phan thirong danh cho viec doi xir tot voi loai vat hoac con ngnoi.}-
Ben canh do, khi giet dong vat lam thuc an, ngudi Islam duoc lenh la phai lam sao de cho dong
vat it bi hoang so va ton thuong nhat co the. Thien Su Muhammad ^ noi: {Khi cac ngnoi get
mo dong vat, hay lam theo each tot nhat. Ta can phai mai dao that sac de giam su* dau don
cho con vat.}—
Dudi anh sang cua nhung dieu ran day nay va nhfrng van ban khac cua Islam, hanh dong kich
dong sir so hai trong long cua nhung thuong dan khong cd phuong tien tu ve, va viec pha My hoan
toan nha cua, tai san, nhung hanh dong nem bom va gay thuong tat cho nhung ngudi ldn va tre em
vo toi deu bi cam va la nhung hanh dong ghe torn theo Islam va ngudi Islam. Ngudi Islam theo ton
giao cua hda binh, khoan dung va do luong va phan dong trong so ho khong lien quan den nhung
sir kien bao lire ma mot so ngudi cho rang cd lien quan den ngudi Islam. Neu ca nhan ngudi Islam
nao tham du vao hanh dong khung bd, ngudi do se pham toi vi pham nhung luat le cua Islam.
Chu thich:
(1) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #1744, va Saheeh Al-Bukhari, #3015.
(2) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #173 1, va Al-Tirmizi, #1408.
(3) Dugc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #3166, va Ibn Majah, #2686.
(4) Dugc thuat lai trong Abu-Dawood, #2675.
(5) Dugc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #6871, va Saheeh Muslim, #88.
(6) Dieu nay co nghia giet va lam bi thuong.
(7) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #1678, va Saheeh Al-Bukhari, #6533.
(8) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2422, va Saheeh Al-Bukhari, #2365.
(9) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2244, va Saheeh Al-Bukhari, #2466.
(10) Dugc thuat lai trong Saheeh Muslim, #1955, va Al-Tirmizi, #1409.
Nhan quyen va Cong ly trong Islam
Islam mang lai nhieu quyen con ngudi cho cac ca nhan. Dudi day la mot so quyen con ngudi
duoc Islam bao ve
55
Cuoc song va tai san cua tat ca cac cong dan cua mot nuoc Islam dirge coi la thieng lien, cho du
nguoi do co phai la nguoi Islam hay khong. Islam bao ve danh du. Do do, trong Islam cam nhirng
hanh vi lang anhoac dem ngiroi khac ra lam tro ciroi la rihung dieu cam ky. Thien Sir
Muhammad iBsS noi: {Thuc su mau, tai san va danh du* cua cac nguoi la bat kha xam pham.} 1
Islam cCing cam hanh vi phan biet chung toe, boi Kinh Qur'an noi ve quyen binh dang giua
ngiroi voi ngiroi nhir sau:
Hoi nhan loai! Ta da tao ra cac nguoi tu mot nguoi dan ong va mot nguoi dan
ba va bien cac nguoi thanh nhung quoc gia, nhung dan toe de cac nguoi hieu biet
Ian nhau. Thuc su, nguoi cao quy nhat cua cac nguoi doi voi Thuong De la nguoi
ngoan dao nhat.- Qua thuc, Thuong De Biet va Thau hieu moi chuyen. F (Kinh
Qur'an, 49:13)
Islam bac bo viec mot vai ca nhan hoac dan toe nhat dinh dirge thien vi boi sir giau sang, quyen
lire va dong giong. Thuong De da tao ra con nguoi binh dang va ho chi phan biet voi nhau dua tren
co sj niem tin voi Thuong De va long mo dao. Thien Si Muhammad *M, noi: {Hoi nhan
loai! Thuong De cua cac nguoi la mot, ong to cua cac nguoi (Adam) la mot. Mot nguoi A-rap
khong cao quy hm mot nguoi khong phai la A -rap va nguoc lai, mot nguoi da do(co the la
trang pha chut do) khong cao quy hon nguoi da den va nguoc lai,- ngoai tru long mo dao.}-
Mot trong nhirng van de Ion ma nhan loai dang phai doi mat la nan
phan biet chung toe. The gioi phat trien co the dua nguoi len mat trang
nhung lai khong the ngan chan con nguoi ky thi va giao chien voi nhau.
Ngay tir thoi cua Thien Su Muhammad ^, Islam da cho thay mot vi du
sinh dong ve viec lam the nao ngan chan nan phan biet chung toe. Cuoc
hanh huong hang nam (Hajj) \e Makkah da cho thay tinh than ai aa
Islam doi voi tat ca cac dan toe, cac quoc gia, khi ma khoang hai trieu
nguoi Islam tu khap the gioi do ve Makkah de tham du cuoc hanh huong.
Islam la ton giao cua cong ly. Thuong De noi:
* Thuc te, Thuong de ra lenh cho cac nguoi phai hoan tra lai Amanah (nhung gi
ma cac nguoi da muon) cho chu nhan cua no va khi cac nguoi phan xu giua nhung
con nguoi voi nhau, hay phan xu mot each cong bang.... W (Kinh Qur'an, 4:58)
Va Ngai cung noi:
\...Va hay cr xu mot each cong bang va vo tu. Qua that, Thuong De yeu quy
nhung ai cong bang. W (Kinh Qur'an, 49:9)
Chung ta can can bang ngay ca voi nhirng nguoi chung ta ghet, nhu Thuong De noi:
* ...Va chd de long cam thu ai do, khien cho cac nguoi mat di su cong minh. Hay
cong bang! Dieu do rat gan voi long mo dao... W (Kinh Qur'an, 5:8)
•? r r r
Thien Su Muhammadnoi: {Hoi con nguoi, hay can than vdi su bat cong,- boi vi su bat cong
se la bong toi trong Ngay Phan xet.}-
56
Va nhung ai khong co quyen cua ho (chang han nhir cai ma ho co quyen doi hoi) trong ddi se
nhan duoc nhung quyen do trong Ngay Phan xet, nhir Thien Su noi: { Vao Ngay Phan xet, dieu le
phai se duoc trao cho nhung ai xung dang (con nhung dieu sai se duoc sua lai)...}-
Chii thich:
(l)Duoc thuat lai trong Saheeh Al-Bukhari, #1739, va Mosnad Ahmad, #2037.
(2)Mot nguoi sung dao la nguoi co due tin luon co gang tranh mac phai moi toi 16i, va luon lam nhung dieu tot
ma Thuong De ra lenh, luon so va kinh yeu Thuong De.
(3) Mau sac duoc de cap trong lai noi cua Thien Su Muhammad ^^ chi la cac vi du. Y nghia cua dieu do la
trong Islam, khong co ai cao quy hon ai boi mau da, cho du do la da trang, da den, da do, hay bat cu mau da
nao.
(4) Duoc thuat lai trong Mosnad Ahmad, #22978.
(5)chang han nhu dan ap ngudi khae, cu xu thieu cong bang, hoac lam viec xau chong lai nguai khac.
(6) Duoc thuat lai trong Mosnad Ahmad, #5798, va Saheeh Al-Bukhari, #2447
(7) Duoc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2582, va Mosnad Ahmad, #7163.
r
Phu nir co dia vi the nao trong Islam?
Islam luon coi phu nu, bat ke dang doc than hay da co gia dinh,
la mot ca nhan voi cac quyen rieng cua minh, nhu quyen so huu
hay vut bo tai san va thu nhap cua minh ma khong phai chiu bat ke
su giam ho nao (cho du do la tur cha, chong cua chi ta hay bat cu
ngudi nao khac). Phu nu co quyen mua va ban, trao tang qua va
lam tu thien, va co the tieu tien cua minh tuy y. Cua hoi mon do
chu re tang co dau de su dung theo muc dich ca nhan, va phu nu se
giu ten ho cua minh hon la mang ten ho cua chong.
Islam khujen khich ngudi chong doi xu tot voi vo, nhu Thien Su Muhammad eII da noi:
{N h u*ng ngnoi tot nhat trong so cac ngnoi la nhnng ngirdi doi xu* tot voi vo.}-
Ngudi me luon duoc de cao trong Islam. Islam khuyen bao con ngudi hay doi xu tot vdi me.
Mot ngudi dan ong tim den Thien Su Muhammad ^ va hoi, "Hoi Ngudi dua tin cua Thuong
De! Trong so nhung ngudi toi biet, thi ai xung dang nhat de trd thanh ngudi dong hanh cua
toi?" Thien Su tra ldi: {Me cua nguoi.} Ngudi dan ong hoi tiep, "Sau do la ai?" Thien Su tra
loi: {Sau do la Me cua nguoi.} Nguoi dan ong lai hoi them, "Sau do la ai?" Thien Su tra loi:
{Sau do m la Me cua nguoi.} Nguoi dan ong co gang hoi, "The con sau do la ai nua?"
Thien Su tra loi: {Sau do la Cha (Ba) cua nguoi. }-
Chu thich:
(1) Duoc thuat lai trong Ibn Majah, #1978, va Al-Tirmizi, #3895.
(2) Duoc thuat lai trong Saheeh Muslim, #2548, va Saheeh Al-Bukhari, #5971.
57
Gia dinh trong Islam
Gia dinh, von don vi co so cua nen van minh, hien dang bi tan ra. He thong gia dinh trong Islam
lam can bang cac quyen cua chdng, va, con cai va ngudi than. No nudi dirong hanh vi khong vi ky,
tinh khoang dat va tinh yeu trong khuon kho mot he thong gia dinh dirge to chuc tot. Sir yen on va
dam bao ma mot don vi gia dinh on dinh mang lai dirge danh gia cao, va no dirge coi la can thiet
cho sir phat trien tinh than cua cac thanh vien trong gia dinh. Mot trat tu xa hoi can doi dugc tao ra
bdi sir ton tai cua cac gia dinh dugc mo rong va bdi con chau tran trong va giu gin.
Ngiroi Islam doi xu* vol ngiroi cao tuoi nhir the nao?
Trong the gidi Islam, ta hiem khi may "nhung ngoi nha cia nhung ngudi cao tuoi." Truyen
thong cham soc cha me trong thoi diem kho khan nhat cua cuoc doi ho dugc coi la mot vinh du,
mot may man va mot co hoi de phat trien tarn hon. Trong Islam, se chang bao gid du, neu ta chi
biet cau nguyen cho cha me minh, ngugc lai ta phai hanh dong voi tinh thuong vo bo, va phai nho
rang khi chung ta la nhung dua tre can cho che, bao boc, cha me con yeu quy ta hon ban than minh.
Dae biet, nhung ngudi me can dugc ton vinh. Khi cac ong bo, ba me Islam den tuoi xe c hieu, ho
thuong dugc cu xu mot each nhan tu*, voi long tot va tinh khong ich ky.
Trong Islam, phuc vu cha me la nghia vu quan trong chi xep sau viec cau nguyen, dong thoi do
cha me co quyen trong cho dieu do tu con cai ho. Viec to thai do buc rue voi ngudi gia khi ho gap
kho khan, mac du chang phai loi cua ho, bi coi la hanh dong dang bi khinh bi.
Thugng De noi:
Thuong De cua ngiroi ra lenh cho cac ngiroi khong dirge thcr phung ai khac
ngoai Ngai, va phai doi xir tot voi Cha Me. Neu mot trong hai ngudi hoac ca hai
ngudi song vol nguoi den tuoi gia, chd thot len tieng vo le vdi hai ngudi va chd xua
duoi hai ngudi, ma phai dung nhung ldi le ton trong. Va hay nhan tu doi xu khiem
nhudng vdi Cha Me va cau xin Thugng De: "Thua Thugng De cua be toi! Xin
Ngai rii long thuong Cha Me cua be toi giong nhu hai ngudi da yeu thuong be toi
luc con be."^ ( (Kinh Qur'an, 17:23-24)
r
Nam Nguyen tac co* ban trong Islam?
Nam Nguyen fie co ban trong Islam la khuon phep trong cuoc song cua ngudi Islam. Nam
nguyen tac do la sir chung to due tin, cau nguyen, va dem zakat (long trg giup nhung ngudi ngheo),
nhin an, uong va cac ham miion khac vao ban ngay trong thang Ramadan, va hanh huong ve
Makkah mot Ian trong ddi doi vdi nhung ai cd dieu kien.
1) Chirng to dire tin:
C hung to due tin bang each ndi cau "La i-la-ha il-lol-loh, Mu-ham-ma-dur-ro-su-lul-loh" vdi
niem tin sau sac. Cau nay co nghia la "Khong cd than linh nao khac (deity) ngoai tru Thugng
De (Allah),- va Muhammad la Ngudi dua tin (Thien Sir) cua Thugng De." Phan dau cua cau
nay, "Khong co than linh nao khac ngoai tru Thugng De (Allah)," cd nghia la ngoai Thugng
De ra, khong ai cd quyen dugc thd phung, va rang Thugng De khong cd vg va cung chang cd
con. Su chirng to due tin nay dugc goi la Shahada, mot ldi tuyen bd don gian, can phai ndi
vdi niem tin sau sac de cd the chuyen sang theo Islam ( Lam the nao de trd thanh mot ngudi
Islam? )
58
Chung to dure tin la nguyen tac quan trong nhat trong Islam.
2) Cau nguyen:
Ngirdi Islam thuong cau nguyen nam Ian trong ngay. Moi Ian cau nguyen chi keo dai khoang vai
phut. Cau nguyen trong Islam la sir lien he true tiep giua ngudi cau nguyen va Thuong De. Khdng
co ai lam trung gian giua Thuong De va ngudi cau nguyen.
Trong khi cau nguyen, ngudi ta se cam thay tinh tarn, thanh than va sang khoai va rang Thuong
De dang hai long voi minh. Thien Su Muhammad Wi noi: {Bilal, hay keu g)i (moi ngirdi) cau
nguyen, hay lam cho chung ta khuay khoa bang nhirng loi cau nguyen.}- BBilal la mot trong
nhirng ngudi ban cua Thien Su Muhammad ^ ngudi phu trach viec keu goi moi ngudi tham gia
cau nguyen.
Viec cau nguyen duoc tien hanh vao luc rang dong, buoi trua, giua buoi chieu, hoang hon va ban
dem. Ngudi Islam co the cau nguyen d bat cu dau, cd the la ngoai dong, trong nha may, xi nghiep,
cong so hay trudng hoc.
3) Dem Zakat (Long trg giup cho ngiroi ngheo):
Moi thu deu thudc ve Thuong De, va do do, sir giau cd chi thudc ve nhirng ngudi cd due tin.
Nghia gdc cua tu zakat la 'tay ue' va 'tang trudng.' Dem zakat cd nghia la 'dem mot ry le nhat
dinh tren mot so tai san nhat dinh cho nhirng ldp ngudi ngheo nhat dinh. ' Ty le phan tram, tuy theo
so luong vang, bac va tien, cd gia tri tuong duong khoang 85g vang va duoc giu lam tai san trong
sudt mot nam hoi lich, se la 2,5%. Tai san cua chung ta duoc tay ue bang each trich ra mot phan
nhd de tro giup nhirng ngudi gap khd khan, va cung gidng nhu viec tia cay, viec trich lai nhirng
phan du ra se thuc day sir tang trudng moi.
Mot ngudi cung cd the tro giup bao nhieu tuy thich dudi hinh thuc qua tang tu thien.
4) Nhin an trong thang Ramadan:
Moi nam, cu den thang Ramadan,-tat ca ngudi Islam phai nhin an tir rang
dong cho den khi mat trdi Ian, ho phai kieng an, udng va quan he tinh due.
Mac du viec nhin an cd loi cho sue khde, viec lam do chu yeu la de tu tay ue
ve tinh than. Bang each tir minh ru bd nhirng tien nghi tran tuc, cho du chi la
trong mot khoang thdi gian ngan, mot ngudi nhin an se cd duoc sir cam thong
voi nhirng ngudi thuong xuyen bi ddi, cung nhu sir trudng thanh trong ddi song
tinh than.
59
5) Hanh hircng ve Makkah:
Cuoc hanh hirang (Hajj) ve Makkah la nghia vu phai thuc hien mot Ian trong doi doi voi nhurng
ai co du dieu kien sure khoe va tai chinh. Moi nam, co khoang gan hai trieu nguoi tir khap moi noi
tren the gioi hanh hirong ve Makkah. Mac du Makkah thuong xuyen chat nich du khach, Hajj hang
nam dupe thuc hien vao thang 12 theo lich cua Islam. Nhung nguoi dan ong khi hanh huong
thuong mac nhurng trang phuc don gian dac biet, dieu do tuong trumg cho viec khong phan biet ve
dang cap, van hoa cung nhu la viec moi nguoi deu binh dang truoc Thuong De
^gj^iifc^jf
■ t^.iV.K.i 3^: ■■■■
Nhung nguai hanh huang cau nguyen tai Thanh duang Haram a
Makkah. Trong ngoi ^n nay, co Kakbah (toa nha den trong hinh
ve) ma nguoi Islam phai quay ve do de cau nguyen. Kakbah la noi
tho phung ma Thuong De da ra lenh cho Thien Su Abraham va con
trai ong ta, Ishmael, xay dung len.
Nhung nghi thuc cua Hajj bao gom viec di quanh Kak-Bah bay Ian va di lai bay Ian gifra nhurng
ngon doi Safa va Marwa, giong nhu Hagar da lam khi co di tim nuoc. Sau do, nhung nguoi hanh
huong se dung canh nhau o Arafa- va cau xin Thuong De ban cho ho nhimg gi ho muon va xin
Ngai tha thi cho ho ve nhurng gi thuong duoc coi nhu la mot cuoc duyet truoc cua Ngay Phan
quyet.
Hajj ket thuc bang mot le hoi, Eid Al-Adha, duoc to chuc voi nhimg buoi cau nguyen. Le hoi
nay, va Eid al-Fitr, mot ngay le hoi danh dau sir ket thuc cua thang Ramadan, la hai le hoi hang
nam trong lich cua nguoi Islam.
Chii thich:
(1) De biet them chi tiet ve tu Allah, nhap chuot
(2) Duoc thuat lai trong Abu-Dawood, #4985, va Mosnad Ahmad, #22578.
(3) Thang Ramadan la thang thu chin trong lich cua Islam ( Hoi lich, chu khong phai duong lich).
(4) Mot khu vuc each Makkah khoang 15 dam.
60
Tai lieu tham khao
Ahrens, C. Donald. 1988. Meteorology Today [Khi tang hoc Ngay nay]. 3rd ed. St. Paul: West
Publishing Company.
Anderson, Ralph K.; va cac tac ga khac. 1978. The Use of Satel lite Pictures in Weather Analysis
and Forecasting [Sir dung cac tarn anh ve tinh trong phan tich va du bao thdi tiet] . Geneva:
Ban Thu ky cua To chuc Khi taong hoc the gioi
Anthes, Richard A.; John J. Cahir; Alistair B. Fraser; va Hans A. Panofsky. 1981. The Atmosphere
[Bau khi quyen]. Tai ban Ian thu hai. Columbus: Cong ty Xuat ban Charles E. Merrill .
Barker, Kenneth; va cac tac ga khac. 1985. NIV Study Bible, New International Version [TKinh
Thanh nghien am NIV, Phien ban quoc te moi]. Grand Rapids, Mich igan: Nha Xiat ban
Zondervan.
Bodin, Svante. 1978. Weather and Climate [<Fhtiet va Khi hau]. Poole, Dorest: Cong ty in
Blandford.
Cailleux, Andre'. 1968. Anatomy of the Earth [Giai phau Trai dat]. London: Thu vien Dai hoc The
gioi.
Couper, Heather; va Nigel Henbest. 1995. The Space Adas 3JT ban do Khong gian vu tru].
London: Cong ty Dorling Kindersley.
Davis, Richard A., Jr. 1972. Principles of Oceanography [Cac nguyerati co ban cua Dai duong
hoc]. Don Mills, Ontario: Cong ty Xuat ban Addison- Wesley.
Douglas, J. D.; va Merrill C. Tenney. 1989. NIV Compact Dictionary of the Bible- 0Een co
dong NIV (phien ban quoc te moi) ve Kinh thanh]. Grand Rapids, Michigan: Zondervan
Publishing House.
Elder, Danny; va John Pernetta. 1991. Oceans [Oceans]. London: Mitchell Beazley Publishers.
Famighetti, Robert. 1996. The World Almanac and Book of Facts 1996 [Nien lich The gioi va Sach
ve cac Sir kienl996]. Mahwah, New Jersey: Cac cuon sach Nien lich The gioi.
Gross, M. Grant. 1993. Oceanography, a View of Earth |S) duong hoc, mot each nhin ve Trai
Dat]. Xuat ban Ian thu sau. Englewood Cliffs: Cong ty Prentice-Hall.
Hickman, Cleveland P.; va cac taca^ihac. 1979. Integrated Principles of Zoology [Nhung
Nguyen tac hop nhat cua Dong vat hoc]. Xuat ban Ian thu 6. St. Louis: Cong ty C. V. Mosby.
Al-Hilali, Muhammad T.; va Muhammad M. Khan. 1994. Interpretation of the Meanings of The
Noble Quran in the English Language [Dich nghia cua Kinh Coran sang tieng Anh]. Xuat ban
Ian thu tu co sua doi. Riyadh: Maktaba Dar-us-Salam.
61
The Holy Bible, Containing the Old and New Testaments (Revised Standard Version) [Kinh thanh,
vai nhirng ban Kinh co irac va Kinh tan irac (Phien ban chuan da sura doi)]. 1971. New York:
Cac con trai nha William Collins va Cong ty.
Ibn Hesham, Abdul-Malek. Al-Serah Al-Nabaweyyah [Al-Serah Al-Nabaweyyah]. Beirut: Dar El-
Marefah.
Ban Cac van de Hoi giao, Su quan Saudi Arabia, Washington, DC. 1989. Understanding Islam and
the Muslims [Hieu Dao Hoi va ngudi Hoi giao]. Washington, DC: Ban Cac van de Hoi giao,
Su quan Saudi Arabia.
Kuenen, H. 1960. Marine Geology [Hai Dia chat hoc]. New York: Cong ty John Wiley va Cac con.
Leeson, C. R.; va T. S. Leeson. 1981. Histology [Mo hoc]. Xuat ban Ian thur tu. Philadelphia: Cong
ty W. B. Saunders.
Ludlam, F. H. 1980. Clouds and Storms [May va Bao]. London: NBSaiirhoc Bang
Pennsylvania.
Makky, Ahmad A.; va cac tac ^gikhac. 1993. Ee'jaz al -Quran al-Kareem fee Wasf Anwa' al-
Riyah, al-Sohob, al-Matar [Ee'jaz al-Quran al-Kareem fee Wasf Anwa' al-Riyah, al-Sohob,
al-Matar]. Makkah: Tieu ban ve cac Dau hieu mang tinh khoa hoc cua Kinh Coran va Sunnah.
Miller, Albert; va Jack C. Thompson. 1975. Elements of Meteorology [Mhg hien tirong trong
Khi tirong ho]. Xuat ban Ian thur hai. Columbus: Cong ty Xuat ban Charles E. Merrill.
Moore, Keith L.; E. Marshall Johnson; T. V. N. Persaud; Gerald C. Goeringer; Abdul-Majeed A.
Zindani; va Mustafa A. Ahmed. 1992. Human Development as Described in the Quran and
Sunnah [Sir phat trien cua con ngirdi nhir dirge mo ta trong kinh Coran va Sunnah]. Makkah:
Tieu ban ve cac Dau hieu mang tinh khoa hoc cua Kinh Coran va Sunnah.
Moore, Keith L.; A. A. Zindani; and others. 1987. (The scientific Miracles in the Front of the
Head) Al-E'jaz al-Elmy fee al-Naseyah [Nhirng dieu Ky dieu ve Tran ngirdi]. Makkah: Tieu
ban ve cac Dau hieu mang tinh khoa hoc cua Kinh Coran va Sunnah.
Moore, Keith L. 1983. The Developing Human, Clinically Oriented Embryology, With Islamic
Additions [Con nguoi trong qua trinh phat trien, Phoi hoc tren phurcmg dien hurang lam sang,
vai nhirng bo sung ve Dao Hoi]. Xuat ban Ian thu ba. Jeddah: Dar Al-Qiblah.
Moore, Keith L.; va T. V. N. Persaud. 1993. The Developing Human, Clinically Oriented
Embryology [Con ngim trong qua trinh phat trien, Phoi hoc tren phircmg dien hirong lam
sang]. Xuat ban Ian thur nam. Philadelphia: Cong ty W. B. Saunders.
El-Naggar, Z. R. 1991. The Geological Concept of Mountains in the Quran [Khai niem Dia chat ve
cac Ngon nui trong kinh Coran]. Xuat ban Ian thur nhat. Herndon: Vien quoc te ve Tu tirong
Hoi giao.
Neufeldt, V. 1994. Webster's New World Dictionary [TJ dien the gioi moi cua Webster]. Phien
ban thur ba danh cho cac tmrong Dai hoc. New York: Prentice Hall.
62
The New Encyclopaedia Britannica [Tr dien Bach khoa Britannica mai]. 1981. Xuat ban Ian thu
15. Chicago: Cong ty Tu dien bach khoa Britannica.
Noback, Charles R.; N. L. Strominger; va R. J. Demarest. 1991. The Human Nervous System,
Introduction and Review [H§ than kinh ngirdi, Giai thieu va Phe binh]. Xuat ban Ian thvr tu.
Philadelphia: Lea va Febiger.
Ostrogorsky, George. 1969. History of the Byzantine State |fch su de che La Ma]. Dugc dich
Joan Hussey tu tieng Due. Ban da sua doi. New Brunswick: Nha in Dai hoc Rutgers.
Press, Frank; va Raymond Siever. 1982. Earth [Trai at]. Xuat ban Ian thu ba. San Francisco: W.
H. Freeman va Cong ty.
Ross, W. D.; va cac tac ga. 1963. The Works of Aristotle Translated into English: Meteorologica
[Cac tac pham cua Aristotle dugc dich sang tieng Ann: Meteorologica]. tap 3. London: Nha in
Dai hoc Oxford.
Scorer, Richard; va Harry Wexler. 1963. A Colour Guide to Clouds [Humg dan ve mau sac cua
Ma]. Robert Maxwell.
Seeds, Michael A. 1981. Horizons, Exploring the Universe [Cac Dctng chan trai, Kham pha Vu
tru]. Belmont: Cong ty Xuat ban
Seeley, Rod R.; Trent D. Stephens; va Philip Tate. 1996. Essentials of Anatomy & Physiology
[Nhung kien thuc ca ban ve Giai phau hoc va Sinh ly hoc]. Xuat ban Ian thu hai. St. Louis:
Cong ty Nien giam Mosby.
Sykes, Percy. 1963. History of Persia [Lich su Ba Tu]. Xuat ban Ian thu ba. London: Macmillan va
Cong ty .
Tarbuck, Edward J.; va Frederick K. Lutgens. 1982. Earth Science [Khoaoh ve Trai dat]. Xuat
ban Ian thu ba. Columbus: Cong ty Xuat ban Charles E. Merrill.
Thurman, Harold V. 1988. Introductory Oceanography [Dii duong hoc Dai cuong]. Xuat ban Ian
thu nam. Columbus: Cong ty Xuat ban Merrill.
Weinberg, Steven. 1984. The First Three Minutes, a Modern View of the Origin of the Universe
[Ba phut dau tien, Mot each nhin hi en dai ve Khoi nguyen cua Vu tr]. In Ian thu nam. New
York: Nha sach Bantam.
Al-Zarkashy, Badr Al-Deen. 1990. Al-Borhan fee Oloom Al-Quran [Al-Borhan fee Oloom Al-
Quran]. Xuat ban Ian thu nhat. Beirut: Dar El-Marefah.
Zindani, A. A. This is the Truth [Diu do la Su that (bang hinh)]. Makkah: Tieu ban ve cac Dau
hieu mang tinh khoa hoc cua Kinh Coran va Sunnah.
63
Danh so cac Hadeeth:
Viec danh so cac Hadeeth trong cuon sach nay dya tren nhung ca so sau day:
■ Saheeh Muslim: theo each danh so cua Muhammad F. Abdul-Baqy.
■ Saheeh Al-Bukhari: theo each danh so cua Fath Al-Bari.
■ Al-Tirmizi: theo each danh so cua Ahmad Shaker.
■ Mosnad Ahmad: according to the numbering of Dar Ehya' Al-Torath Al-Araby, Beirut.
■ Mosnad Ahmad: theo each danh so cua Dar Ehya' Al-Torath Al-Araby, Beirut.
■ Abu-Dawood: theo each danh so cua Muhammad Muhyi Al-Deen Abdul-Hameed.
■ Ibn Majah: theo each danh so cua Muhammad F. Abdul-Baqy.
■ Al-Daremey: theo each danbo scua Khalid Al -Saba Al-Alamy va Fawwaz Ahmad
Zamarly.
www.islamic-invitation.com
64
Live Music Archive
Librivox Free Audio
Metropolitan Museum
Cleveland Museum of Art
Internet Arcade
Console Living Room
Books to Borrow
Open Library
TV News
Understanding 9/11